Τι είναι τα εγκεφαλικά κύματα Θήτα;
Γιατί ο Αγάθωνας στο Συμπόσιο του Πλάτωνα είχε δίκιο, ότι η σοφία μεταδίδεται ευκολότερα μέσω της κοντινής επαφής;
Η ρήση του Αγάθωνα φαίνεται εκ πρώτης όψεως σχεδόν ανόητη· θα 'λεγε κανείς πως χρησιμοποιεί την υπερβολή ως τέχνασμα για να φιλοφρονήσει καταφανώς και υπέρ το δέον τον φίλο του. Είναι όμως δυνατόν τα λόγια του να κρύβουν κάποια αλήθεια, είτε το γνώριζε είτε όχι; Για να κάνουμε σχετικές υποθέσεις, αρκεί να μελετήσουμε, έστω και επιφανειακά, τί είναι τα κύματα Θήτα, τί σημαίνουν για τους ανθρώπους και την επικοινωνία τους και πώς τελικά μπορεί να σχετίζονται με την μετάδοση της γνώσης.
Αρχικά λοιπόν, τί ακριβώς είναι τα εγκεφαλικά κύματα;
“Οι νευρώνες στον εγκέφαλό μας παράγουν συνεχώς ταλαντευόμενα πρότυπα ηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία μετρώνται μέσω της ηλεκτροεγκεφαλογραφίας (electroencephalography ή αλλιώς EEG). Η μέτρηση πραγματοποιείται μέσω μικροσκοπικών ηλεκτροδίων που τοποθετούνται στο κεφάλι και καταγράφουν τη συχνότητα και το εύρος αυτού του ηλεκτρικού προτύπου.
Οι επιστήμονες κατατάσσουν σε τέσσερις βασικές κατηγορίες τους πιο σημαντικούς τύπους εγκεφαλικών κυμάτων που παράγει ο εγκέφαλός μας.
1. Beta Waves: 14-40HZ
Τα πιο φυσιολογικά εγκεφαλικά κύματα που παράγουμε καθημερινά κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ο εγκέφαλός μας βρίσκεται σε κατάσταση “Βήτα¨ όταν σκεφτόμαστε, λύνουμε ένα πρόβλημα ή ασχολούμαστε με δραστηριότητες.
2. Alpha Waves: 9-13HZ
Ένα κλικ πιο αργά από τα “Βήτα” κύματα, τα “Άλφα” κύματα εντοπίζονται σε καταστάσεις ροής, στιγμές ειρήνης ή αντανάκλασης. Ο εγκέφαλός μας παράγει κύματα “Άλφα” κατά κύριο λόγο όταν ασχολούμαστε με την αγαπημένη μας χαλαρωτική συνήθεια.
3. Theta Waves: 5-8HZ
Σε ακόμη πιο αργή συχνότητα, τα εγκεφαλικά κύματα “Θήτα” παρατηρούνται ακριβώς λίγο πριν μας πάρει ο ύπνος ή αμέσως μόλις ξυπνήσουμε. Η κατάσταση “Θήτα” σχετίζεται άμεσα με την κατάσταση διαύγειας που βρίσκεται ο εγκέφαλος όταν βλέπουμε όνειρα, δημιουργούμε, διαλογιζόμαστε ή έχουμε έμπνευση.
4. Delta Waves: 1-4 HZ
Τέλος, τα εγκεφαλικά κύματα “Δέλτα” παρατηρούνται μόνο κατά τη διάρκεια του βαθύ ύπνου.
Αναλογιστείτε λίγο την αίσθηση ακριβώς πριν σας πάρει ο ύπνος το βράδυ ή μόλις ανοίξετε τα μάτια σας το πρωί, όπου δεν έχει αρχίσει ακόμη να λειτουργεί το μυαλό και η συνειδητή σκέψη. Αυτή είναι η κατάσταση “Θήτα”. Αν μπορείτε να θυμηθείτε κάτι από αυτές τις στιγμές, συνήθως βιώνετε ζωντανές εικόνες (τις λεγόμενες υπναγωγικές εικόνες) και ένα είδος ανοίγματος όπου έρχονται στο μυαλό σκέψεις που κάνετε σπάνια. Αυτές είναι οι υποσυνείδητες σκέψεις που έρχονται στην επιφάνεια του συνειδητού, για αυτό και τις θυμάστε μετά.
Οι επιστήμονες έχουν επίσης παρατηρήσει την εμφάνιση των εγκεφαλικών κυμάτων “Θήτα” σε Βουδιστές μοναχούς κατά τη διάρκεια διαλογισμού, οι οποίοι βέβαια έχουν αφιερώσει πολλά χρόνια για να εμβαθύνουν την πρακτική τους και να μπορούν να έρθουν σε αυτήν την κατάσταση.
Τα εγκεφαλικά κύματα Θήτα βοηθούν την παραγωγή θετικών νευροδιαβιβαστών, όπως είναι η ενδορφίνες ή αλλιώς «ορμόνες της ευτυχίας», ενώ ταυτόχρονα μειώνουν την παραγωγή των στρεσογόνων νευροδιαβιβαστών, όπως είναι η αδρεναλίνη και η κορτιζόλη.
Το να βρίσκεσαι σε κατάσταση “Θήτα” δεν σε κάνει απλά να αισθάνεσαι καλά. Έρευνες έχουν αποκαλύψει ισχυρότατους δεσμούς ανάμεσα στα εγκεφαλικά κύματα “Θήτα” και στο πώς μαθαίνουμε, σχηματίζουμε μνήμες και συγκεκριμένες μνήμες σχετικά με τον εαυτό μας.”
Όμως, όπως εύλογα γίνεται αντιληπτό, το εγκεφαλικό κύμα θα πρέπει να συμπεριφέρεται όπως τα υπόλοιπα κύματα, αντικείμενο μελέτης της επιστήμης της Φυσικής. Υπάρχουν πολλά ακόμη είδη κυμάτων (μηχανικά, ηλεκτρομαγνητικά κτλ), όλα όμως έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: μεταφέρουν ενέργεια. Η ενέργεια αυτή εξαρτάται από το είδος του κύματος, το μέσον -διαμέσω του οποίου μεταδίδεται η παλμική κίνηση-, την ύπαρξη ή όχι εμποδίων κ.ο.κ.
Πού οδηγούμαστε;
Ένα από τα χαρακτηριστικά όλων των κυμάτων είναι η ακτίνα. Μία ακτίνα ενός κύματος είναι η πορεία (κατά μήκος μιας γραμμής) που ακολουθεί τη διάδοση του κύματος και είναι πάντα κάθετη στο μέτωπο (τον αποδέκτη του κύματος). Ένα επίσης χαρακηριστικό των κυμάτων είναι ότι, όταν δεν μεταδίδονται σε περιβάλλον κενού, τείνουν να χάσουν την δυναμική τους και εν τέλει να σβήσουν. Ας φανταστούμε μια λίμνη, στην οποία πετάμε μια πέτρα. Η πέτρα αυτή σχηματίζει εγκάρσια κυκλικά κύματα, σκορπιζόμενα προς όλες τις κατευθύνσεις (οπτικά, σαν δακτύλιοι που συνεχώς μεγαλώνουν, απομακρυνόμενοι από την πηγή του κύματος, την πέτρα). Αν δεν εφαρμοστεί καμία άλλη επιρροή στον χώρο, τα κύματα αυτά θα χαθούν.
Κύματα Θήτα
Κύματα στη Φυσική
Απόσπασμα από το Συμπόσιο Πλάτωνος
Philomαtheia 07 Νοεμβρίου 2020
0 comments