"Ενεκα τών αρετών τούτων τό έργον τού Ηροδότου άπεβη ανάγνωσμα προσφιλές και διδακτικόν, πολλάς δέ γενεάς μερόπων ανθρώπων έπαιδαγώγησε κχί παιδαγωγεί. Άλλά και ό συγγραφεύς αυτού, ό πολύπειρος 'Αλικαρνασεύς, πολλού λόγου έγένετο αφορμή και παρά τοις αρχαίοις και παρά τοις νεωτεροις. Τινές έξήτασαν τόν Ήρόδοτον ώς ιστορικόν, και δή πατερα τής ιστορίας, άλλοι ώς θεολόγον, αναζητούντες τάς έν τώ έργω αυτού διεσπαρμένας θρησκευτικάς αρχάς- άλλοι πάλιν έζήτησαν νά ύποστηρίζωσι τήν άκρίβειαν τών υπ' αυτού ίστορουμενων, περί ής ήγέρθη έν αυτή τή άρχαιότητι αμφιβολία, άλλοι ηθέλησαν νά ύπερασπίσωσι τό άμερόληπτον αυτού, όπερ επίσης παρά τοις άρχαίοις αμφισβητείται, και άλλοι τέλος έξήτασαν τάς περιηγήσεις αυτού άνά τάς τρεις ηπείρους. Τής ημετέρας πραγματείας σκοπός είναι νά έξετάσωμεν διά βραχέων τόν Ήρόδοτον ώς γλωσσολόγον. 

Ό συγγραφεύς πανταχού τού έργου αύτού παρενείρει τώ όντι γλωσσικάς και γραμματικάς ενίοτε παρατηρήσεις" ζητεί πολλάκις νά έρμηνεύση τήν παραγωγήν τού ονόματος χωρών, ατόμων η εθνών μεταφράζει ξένας έπιγραφάς και ξένα ονόματα- πρός τούτοις καίπερ ών Δωριεύς έγραψεν έν διαλέκτω ιωνική και παρέλαβεν έν τώ έργω αυτού πληθυν λέξεων εντελώς ξένων. "Ενεκα πάντων τούτων ένόμισα ουχί άνάξιον του κόπου να εξετάσω ύπό την είρημένην ιδιότητα τον πάτερα της ιστορίας, τοσούτω μάλλον, οσω περί της ιδιότητος αύτού ταύτης, καθ' όσον τουλάχιστον γνωρίζω, δεν γίνεται λόγος. Ό Stein έν τη έκδόσει αύτού ποιείται μνείαν γλωσσικών τίνων χωρίων τού "Ηροδότου, παρεργως όμως και ελλιπώς. 

Και πρώτον άς άρχίσωμεν άπό τών θεών. Ό "Ηρόδοτος έν τω έργω αύτού αναφέρει ότι ή Αφροδίτη έκαλείτο παρά τοις Άσσυρίοις Μύλιττα (1,131,191), παρά τοις Άραψι Άλιλάτ (3,9), παρά τοις Περσαις Μίτρα (6,98) και παρά τοις Σκύθαις Άργίμπασα (4,59). Ό Διόνυσος παρά μεν τοις Άραψιν Όροτάλτ , παρά δέ τοις Αίγυπτίοις "Οσιρις (2,154). Ό Ζευς παρά τοίς Σκύθαις μεν Παπαίος (4,59), παρά τοίς Αίγυπτίοις δέ Άμούν. Ό Απόλλων παρά τοίς Σκύθαις Οίτόσυρος (4.59), παρά τοις Αίγυπτίοις δέ *Ωρος (2,156). Επίσης παρά τοις Σκύθαις ή μεν Γη έκαλείτο Άπί , ή "Εστία Ταβιτί και ό Ποσειδών Θαγιμασάδας (4,59), ενώ παρά τοις Αίγυπτίοις ή Δημήτηρ έκαλείτο Ισις, ή "Αρτεμις Βούβαστις, ό Έπαφος Άπις καί ό Λίνος Μανερώς (2,79,154,156—3,28).

Άλλαγού τού έργου αύτού ό ιστορικός εφιστά την προσοχήν του εις τό όνομα διαφόρων εθνών. Ούτω λοιπόν διδάσκει ήμας ότι οί Περσαι «ύπό μεν "Ελλήνων έκαλούντο Κηφήνες1 ύπο μεντοι σφεων αυτών Άρταίοι», εκλήθησαν δε ούτω άπό τού Περσου υίού τού Περσεως (7,61)' οί δέ Μηδοι ύπό πάντων μεν τό πάλαι έκαλούντο "Αριοί, άφικομενης δέ Μήδειας της Κολχίδος εξ Αθηνών εις τούς Άρίους τούτους μετέβαλον και ούτοι τό όνομα (7,62)· επίσης οτι οϊ Πέρσαι έκάλουν πάντας τούς Σκύθας Σάκας (7,64), ότι οί ύπό τών "Ελλήνων καλούμενοι Σύριοι ύπό τών βαρβάρων εκλήθησαν Άσσυριοι (7,63), οτι οί Φρύγες, ώς οί Μακεδόνες λεγουσι, έκαλοΰντο Βρυγες 2 έφ' Οσον χρόνον Ευρωπαίοι όντες σύνοικοι ήσαν τών Μακεδόνων, μεταβάντες δέ εις τήν Άσίαν μετά της χώρας μετέβαλον και τό όνομα (7,73), οτι τούς Σκύ ­ θας οί "Ελληνες ώνόμασαν ούτω καλουμε'ους πρότερον Σκολότους «τοΰ βασιλέως επωνυμίην» (4,6), ότι οί Βιθυνοί πρότερον έκαλοΰντο Στρυμόνιοι «οίκεοντες έπί Στρυμόνι» (7,75), οτι οί Καπαδόκαι ύπό "Ελλήνων Σύριοι ονομάζονται (1,72) και δ'τι οί Λνκιοι εκλήθησαν ούτως άπό τού Λύκου (1,173).

"Αλλοτε αποφαίνεται γνώμην περί της γλώσσης διαφόρων εθνών, προσπαθών μάλιστα νά άνευρη δι' αυτής και συγγένειαν μεταξύ αυτών ούτω π. χ. προκειμένου περί Πελασγών λεγει Οτι δέν δύναται μεν ακριβώς νά ειπη περί τής γλώσσης των, εάν όμως έπιτρέπηται νά συμπεράνη, λέγει ότι «οί Πελασγοί ήσαν βάρβαρον γλώσσαν ίέντες» (1,57)· επίσης δέν δύναται, λέγει, ακριβώς νά διακρίνη άν «οί Καύνιοι κατά τήν γλώσσαν προσκεχωρήκασι πρός τό Καρικόν γενος ή οί Κάρες πρός τό Καυνικόν (1,172), άλλαγού δέ λέγει οτι οί Κόλχοι είναι συγγενείς τών Αιγυπτίων, διότι ό βίος και ή γλώσσα «έμφερής έστι άλλήλοισι» (2,105), οτι οί Σαυρομάται μεταχειρίζονται μεν γλώσσαν Σκυθικήν, σολοικίζουσιν Ομως, επειδή αί Αμαζόνες δέν έξεμαθον αυτήν καλώς (4,117), οτι παρά τοις "Ιωσι τής Μ . Ασίας διεκρίνοντο τέσσαρα ιδιώματα γλώσσης (1,142) και οτι πρός ούδεμίαν άλλην είναι παρεμφερής ή γλώσσα τών τρωγλοδυτών Αιθιόπων, οίτινες « τετρίγασι κατά περ αί νυκτερίδες» (4,183).

Άλλά και περί τής προφοράς και παραγωγής διαφόρων κυρίων ονομάτων ατόμων τε και εθνών συχνά ποιείται λόγον ό "Ηρόδοτος" ούτω περί τού ονόματος "Αρχανδρος αποφαίνεται Οτι δέν είναι Αίγυπτιακόν (2,98), ότι τό Περσικόν όνομα Μασίστιος κατά τήν έλληνικήν προφοράν ήτο Μακίστιος (9,20), οτι τό όνομα Λιβυη προήλθεν έκ τού ονόματος αυτόχθονος γυναικός, τό τής 'Ασίας έκ τής συζύγου τού Προμηθέως (4,45), ότι τόν Φερών, βασιλέα τών Αιγυπτίων, διεδέξατο Μεμφίτης άνήρ, τού όποιου τό όνομα κατά τήν τών "Ελλήνων φωνήν ήτο Πρωτευς (2,112), Οτι ό τύραννος τών Σάρδεων Κανδαύλης καλείται ύπό τών Ελλήνων Μυρσίλος (1,7) και ότι ή Μαιονία εκλήθη Λυδία άπό του Λυδού, υίού τού "Ατυος (1,7).

Πολλαχού τού έργου τούτου ό Ηρόδοτος μεταφέρει είς τήν έλληνικήν γλώσσαν και ξένας έπιγραφάς ή κύρια ονόματα" ούτω π. χ. έν 1,187 αναφέρει έπιγραφήν τινα τής Σεμιράμιδος, έν 2,106 έτεραν άναφερομενην είς τόν Σέσωστριν, έν 2,125 έπιγραφήν, ής τό περιεχόμενον έγένετο αύτώ, ώς λέγει, γνωστόν δι' έρμηνέως, έν 2,136 άλλην έπιγραφήν πυραμίδος έκ πλίνθων, έν 2,141 έπιγραφήν τού αγάλματος τού βασιλέως τών Σκυθών, έν 3,88 έπιγραφήν ανάγλυφου τού Δαρείου τού Ύστάσπους. Έν δε 6,98 μεταφέρει είς τήν έλληνικήν φωνήν τά ονόματα τών Περσών Δαρείος, Ξέρξης, Αρταξέρξης =Έρ - ξίης, Άρήϊος, Μέγας Άρήϊος. 

Άλλά και είς καθαρώς γραμματικάς παρατηρήσεις κατέρχεται ενίοτε ό ημέτερος ιστορικός. Ούτως έπλυ παραδείγματι έν τώ Α ' βιβλ. (148) διδάσκει ήμας ότι τά ονόματα τών εορτών τών Ιώνων ώς και πάντων τών Ελλήνων κατέληγον είς α, έν δέ τώ αυτώ βιβλίω (139) διϊσχυρίζεται οτι άνεκάλυψέ τι , οπερ έλάνθανε τούς Πέρσας, οτι δηλ. τά ονόματα αυτών όμοια τοις σώμασι και τή μεγαλοπρέπεια τελευτώσι πάντα είς τό αυτό γράμμα, ήτοι ς. 

Πρός τούτοις ό "Ηρόδοτος, ώς είπον ήδη ανωτέρω μεταχειρίζεται πολλάς ξενικάς λέξεις έν τώ έργω αυτού, τάς όποιας και παραθέτω κατωτέρω μετά τίνων συντόμων διασαφήσεων είλημμένων τό πλείστον έκ τής εκδόσεως τού Stein. 

Ένάρεες (1,105)" ούτω κατά τόν Ήρόδοτον έκαλούντο ύπό τών Σκυθών οί πάσχοντες θήλειάν τινα νόσον, τής οποίας και τήν άφορμήν αναφέρει. Περί τής θηλείας ταύτης νόσου ποιείται λόγον και ό Αριστοτέλης έν τοις Ήθικοίς Νικομ. (VII 8) και ό Ιπποκράτης έν τώ περί Αέρων (22), οστις τους πάσχοντας έκ τής νόσου ταύτης ευγενείς Σκύ - θας καλεί άνανδριέας' ό δέ Ηρόδοτος έν βιβλ. 4 (67) καλεί αυτούς και ανδρογύνους. 

Άριμασπους (4,27)" περί τής λέξεως ταύτης ό Ηρόδοτος λέγει τά έξης" «παρά δέ τούτων (δηλ. τών Ίσσηδόνων) Σκύθαι παραλαβόντες λέγουσι, παρά δέ Σκυθέων ήμείς οί άλλοι νενομίκαμεν και όνομάζομεν αυτούς (δηλ. τούς μονοφθάλμους) Άριμασπούς" αριμα γάρ εν καλέουσι Σκύθαι, σπου δέ όφθαλμόν». Ό Ευστάθιος όμως (παρά Διον. τώ Περιηγ. 31) λέγει: αρι μεν τό εν Σκυθιστί, μασπος δέ ό οφθαλμός"επίσης και ό Σχολιαστ. τού Αισχύλου (Προμηθ. 804). Ή ετυμολογία τής λέξεως, περί τής Σκυθικής προελεύσεως τής όποιας οί νεώτεροι άμφιβάλλουσιν, έγένετο πιθανώς ύπό τού Προκοννησίου Άριστέα, οστις έποίησε τά Άριμάσπεια έπη, άφού και είς αυτόν τόν Αίσχύλον ήτο γνωστή. 

"Ασχυ (4,23)" λέξις σκυθική σημαίνουσα κατά τόν Ήρόδοτον ύγρόν τι παχύ και μέλαν, όπερ κατεσκεύαζον έκ τού καρπού δένδρου μεγέθους συκής και καλουμένου ποντικού. "Αξιον παρατηρήσεως είναι ότι και σήμερον έτι έν Ρωσσία μεταχειρίζονται παρόμοιόν τι ύγρόν, οί δέ Τάταροι έν Καζάν έχουσι και αυτήν τήν λέξιν ασχυ = atschi, δι' ής δηλούσι τό όξύ (Erman' s Archi v fur wissensch. Kund e Russl . I 427). 

Πόρατα (4,48)" σκυθικόν όνομα πόταμου, όστις κατά τόν Ήρόδοτον έκαλείτο ελληνιστί Πυρετός και ό οποίος κατά πασαν πιθανότητα είναι ό νύν καλούμενος Προύθος. 

Έξαμπαϊος (4,52)" όνομα κρήνης έν τή Σκυθία και τόπου όθεν αύτη έρρεε" κατά τήν τών "Ελλήνων όμως φωνήν, λέγει ο "Ηρόδοτος, έκαλείτο ό τόπος Ίραι οδοί. 

Οιόρπατα (4,110)' «τάς δέ Αμαζόνας καλέουσι σκυθιστί ο'όρπατα' δύναται δέ τό όνομα τούτο κατά "Ελλάδα γλώσσαν άνδροκτόνοι' οίορ γάρ καλέουσι άνδρα, τό δέ πατά κτείνειν». 

Σπακώ (1,110)" «ούνομα δέ τή γυναικι ήν ή συνοίκεε Κυνω κατά τήν τών "Ελλήνων γλώσσαν, κατά δέ τήν Μηδικήν Σπακώ' τήν γάρ κύνα καλέουσι οπάκα Μήδοι»" ή μηδική λέξις είναι spα (Sanskr. cua=κύων), τό δέ κω είναι κατάληξις. 

Σατραπηιη (1,192)" «και ή άρχή τής χώρας ταύτης (δηλ. τής Άσσυρίας), τήν οί Πέρσαι σατραπηιην καλέουσι, έστί άπασέων τών άρχέων πολλών τι κρατίστη». Έν 3,82 λέγεται ότι ό Δαρείος διήρεσε τό περσικόν κράτος είς 20 σατραπείας. Ή λέξις σατράπης σημαίνει περσιστι τόν κηδεμόνα τού βασιλέως" υπάρχει και εξατράπης (παρά Φωτ. βιβλ. ρ. 120 α 24) και ρήμα έξσατραπεύω έν έπιγραφαίς. Παρά τοις μεταγενεστέροις "Ελλησιν ή λέξις κατέστη κοινή δηλοόσα τόν αλαζόνα και μαλθακόν άρχοντα. 

άτάρβη (1,192)" λέξις περσική δηλούσα μέτρον, τό όποιον κατά τόν Ηρόδοτον «χωρέει μεδίμνου Αττικού πλέον χοίνιξι τρισί Άττικήσι». 

ραδίνάκης (6,119)' επίσης περσική λέξις σημαίνουσα είδός τι πετρελαίου, τό οποίον κατά τόν Ήρόδοτον ητο μέλαν κχί παρείχεν όσμήν βαρείαν.

οροσάγγης (8,85)" «oι δέ εύεργέται βασιλέως όροσάγγαι καλέονται περσιστί»" ή λέξις ευεργέτης παρά ταίς έλληνικαίς πόλεσιν ήτο τίτλος τιμητικός αποδιδόμενος εις ξένους, ώς δηλούται έκ τών επιγραφών παρα τοις Άσιανοίς όμως μονάρχαις είχε διάφορον σημασίαν. Ό Φώτιος και ό "Ησύχιος έρμηνεύουσι τήν λέξιν οροσάγγαι=σωματοφύλακες βασιλέως· έν τή σημασία ταύτη μεταχειρίζεται τήν λέξιν και ό Σοφοκλής ('Αποσπ. 185). Πιθανώς παράγεται ή λέξις έκ τού ορο (άργ. περσ. var = φυλάττειν) και σάγγης = βασιλεύς.

  άγγαρήϊον (8,98)" περί τών ταχυδρόμων τών Περσών τόν λόγον ποιούμενος ό Ηρόδοτος λέγει : «τοΰτο τό δράμημα τών ίππων καλέουσι Πέρσαι άγγαρήϊον». Η λέξις παράγεται έκ τοΰ αγγαρον, οπερ σημαίνει σταθμός- αγγαρος δέ ο και άστάνδης ήτο ό ίππεύς ό άπό σταθμοΰ εις σταθμόν κομίζων τάς έπιστολάς. Κατά τόν Σουίδαν αγγαρος = ό έκ διαδοχής γραμματοφόρος. Ή λέξις άπό τών μηδικών πολέμων και εφεξής ήτο, ώς φαίνεται, γνωστή, όθεν ό Αισχύλος έν 'Αγαμεμν. 282 ήδύνατο νά εϊπη «φρυκτός δέ φρυκτόν δεΰρ' άπ' άγγάρου πυρός έπεμπε». Κοινότερα κατέστη ή λέξις παρά τοις μεταγενεστέροις, έξ ής και τά παρ' ήμϊν σήμερον άγγαρενω και αγγαρεία.

τυκτα (9,110)· λέξις επίσης περσική, τήν οποίαν ό Ηρόδοτος μεταφράζει εις δείπνον βααιλήϊον τέλειον.

χάμψαι (2,69)" λεξις αιγυπτιακή δηλοΰσα τούς κροκοδείλους, ήτις διεσώθη μέχρι σήμερον παρά τοις Κόπταις.

Μενδης (2,46)" αιγυπτιακή λέξις δηλοΰσα τόν τράγον και τόν Πάνα. καλάσιρις (2,81)" λέξις αίγυπτ. = χιτών λινοΰς καθήκων μέχρι τών σκελών και θυσανωτός, εξ ου και τό μάχιμον γένος τών Καλασιρίων (πρβ. 2,164).

 κυλληστις (2,77) και κύλλαστις' λέξις αίγυπτ. σημαίνουσα άρτον έξ ολυρών.

λωτόν (2,92)· «φύεται έν τοις ύδασι κρίνεα πολλά, τά Αιγύπτιοι καλέουσι λωτόν». Ή λέξις λοιπόν αιγυπτιακή, ώς φαίνεται, ούσα εισήχθη άπό τών αρχαιοτάτων ήδη χρόνων παρά τοις "Ελλησι και άπεδόθη ύπ' αυτών εις διάφορα φυτά.

  βάρις (2,96)· επίσης αίγυπτ. λέξις δηλοΰσα μικρόν πλοιάριον. κίκι (2,94)· αίγυπτ. λέξις σημαίνουσα ελαιον όπερ έξήγετο έκ τοΰ καρποΰ τών σιλλικυπρίων.

πίρωμις (2,143)" ή αιγυπτιακή λέξις pi-romi s = άνήρ· κατά τόν Hρόδοτον «πίρωμις δέ έστι κατά Ελλάδα γλώσσαν καλός κάγαθός».

άσμάχ (2,30)" ούτως έκαλοΰντο παρά τοις Αίθίοψι κατά τόν "Ηρόδοτον οί έξ αριστεράς χειρός παριστάμενοι τώ βασιλεΐ. 

Βάττος (4,155)" ό Ηρόδοτος τήν λέξιν ταύτην θεωρεί λιβυκήν σημαίνουσαν βασιλέα' πιθανώς είναι λέξις πεποιημένη, σχέσιν έχουσα πρός τό βατταρίζω κ.τ.τ . 

ζεγεριες (4,192)· λέξις λιβυκή, τήν οποίαν ό Ηρόδοτος μεταφέρει,εις τήν έλληνικήν διά τής λέξεως βουνοϊ (πρβλ. 199). Παρά τω Ησυχίω ή λέξις άπαντα ζεγέριαι, δηλοί δέ είδος μυών έν Λιβυκή. 

Σίγυνναι (5,9). Κατά τόν Ήρόδοτον πέραν τοΰ "Ιστρου κατώκουν μόνον οί καλούμενοι Σίγυνναι. Περί τούτων ουδείς έτερος αναφέρει έκτος τοΰ 'Απολ. "Ροδ. (4,320), όστις λέγει ότι οί Σίγυννοι κατώκουν παρά τάς έκβολάς τοΰ "Ιστρου. Παραδόξως πως όμως ό Στράβων (11,11,8) άναφερει φυλήν τινα Σιγυννους παρά τόν Καύκασον ομοίους πρός τούς Σιγύννας τοΰ "Ηροδότου. Περί τής φυλής ταύτης ό "Ηρόδοτος λέγει μεν ότι ήσαν άποικοι τών Μήδων, δέν δύναται όμως νά απόδειξη πώς έγένοντο. Ακριβολόγων δέ περί τής λέξεως ό ιστορικός λέγε: ότι Σιγύννας έκάλουν οί Λίγυες, οί πρός βορράν τής Μασσαλίας οικοΰντες, τούς καπήλους, οί δέ Κύπριοι τά δόρατα" κατά τόν Σουίδαν ούτως έκάλουν τά δόρατα και οί Μακεδόνες. Ή λέξις επί τής σημασίας ταύτης περιήλθεν εις κοινήν χρήσιν, ώς φαίνεται, άλλά κατά διάφορον μορφήν και γραφήν (δηλ. σιγύνης, σιγύνη, σίγυννα, σίγυννος, σίγυμνον. σιβύνη, ζιβύνη και άλλως). 

βεκός (2,2)" λέξις φρυγική σημαίνουσα άρτον παρά Στράβωνι (8,3) τονίζεται βέκος, επίσης και παρά τω Σχολιαστ. τοϋ 'Απολ. 'Ροδ. (4,262)" ό δέ Σχολ. τοΰ 'Αριστοφ. εχει και τύπον γεν. βεκους. 

λάδανον (3,112)" λέξις αραβική (έλλην. = λήδανον), δηλοΰσα τό μΰρον όπερ συνηθροίζετο εις τούς πώγωνας τών αιγών έκ τίνος φυτοΰ, όπερ έκαλεϊτο λήδος ή λήδον. 

σάγαρις (7,64)" λέξις ξένη, ισως σκυθική, σημαίνουσα όπλον ομοιον άξίνη. 

κινάμωμον (3,111)" φοινικική λέξις, τήν οποίαν ό Ηρόδοτος μεταφράζει διά τοΰ κάρφη. 

λήϊτον (7,197)" «λήϊτον δέ καλέουσι τό πρυτανήϊον οί Αχαιοί»" ή λέξις παράγεται έκ τοΰ λεώς, έξ ού και λητουργία" λήϊτον λοιπόν = δημόσιον. 

Έ κ τών προεκτεθέντων καταφαίνεται οτι ό Ηρόδοτος οϋ μόνον συμβάντα ιστορικά καϊ μύθους έγνώριζε νά άφηγήται μετά τής ιδιαζούσης αύτώ χάριτος, άλλά καϊ είς ζητήματα γλωσσικά έστρεφε συχνότατα τήν προσοχήν αύτοΰ' εντεύθεν αί πλείσται παρατηρήσεις αυτού περί συγγενείας γλωσσών, παραγωγής ονομάτων ατόμων και εθνών καϊ ή συχνή χρήσις ξένων λέξεων έν τώ έργω αύτού. Αί λέξεις αύται (άσσυριακαί, άραβικαί, λιβυκαί, φοινικικαί, περσικαί, σκυθικαί, αιγυπτιακάι) είναι βεβαίως καρπός τών περιηγήσεων του ιστορικού- άλλ' άρά γε ήτο κάτοχος ξένης τινός γλώσσης ;

Είς τήν έρώτησιν ταύτης είναι δύσκολον νά απάντηση τις, ώς είναι δύσκολος ή άπάντησις και είς τήν έρώτησιν, διά ποίαν αίτίαν έπεχείρησεν ό Ηρόδοτος τάς περιηγήσεις του. Έν τώ έργω αυτού δεν γίνεται μνεία ούτε περί του ενός ούτε περί τοΰ έτερου ζητήματος, ή μάλλον περί τοΰ ζητήματος τής γλώσσης ρητώς ενίοτε αναφέρει ότι μετεχειρίζετο διερμηνέα (πρβλ. 2,125)" οΰχ ήττον τολμώ νά υποθέσω οτι άνήρ οίος ό Ηρόδοτος, τοσούτον λεπτολογών περί γλωσσικών ζητημάτων, άν δεν ώμίλει, τουλάχιστον θά ένόει και άλλην τινά έκτος τής ελληνικής γλώσσαν. 

Έν Θεσσαλονίκη. Ε Μ Μ ΑΝ . ΔΑΥΙΔ

1 Ή επωνυμία Κηφήνες αποδεικνύει οτι οί αρχαίοι πολλάκις ένεκα τών παραδόσεων καϊ τών μύθων ύπέπιπτον εις Ίστορικάς πλάνας. Κηφήνες ήσαν κυρίως οί Άσσυριοι συγγενείς τών Αιθιόπων άπό τοϋ Κηφέως υίοΰ τοΰ Βήλου, οϊτινες έκυρίευσαν τήν Άσίαν μέχρι της Μεσογ. θαλάσσης" επειδή δε οί "Ελληνες ού μόνον της κυρίως "Ελλάδος άλλά καϊ τής Μ. Ασίας δέν είχον σαφή γνώσιν τών διαφόρων τής Ασίας κατακτητών, άπεδόθη ύπ' αυτών τό ονομα εις τους Πέρσας, καθ' όσον μάλιστα ο Περσεύς ο εγγονός τοΰ Κηφέως ένεκα τής συνωνυμίας εθεωρείτο και ύπ' αυτών τών Περσών ώς γενάρχης αυτών (πρβλ. 7,150). Τό δέ όνομα Άρταϊοι παράγεται έκ τοϋ έπιθ. arta, όπερ υπάρχει εις πολλά κύρια ονόματα (Άρτάβανος, Αρταφέρνης, Αρταξέρξης κ.λ.) και σημαίνει υψηλός, ισχυρός, ευγενής.

2 Τό όνομα Βρίγες ή καϊ Βρυγες είναι κατά τήν Μακεδ. προφοράν ώς και Βίλιππος, Βερενίκη κ.τ.τ.

pdf

Αναδημοσίευση Philomαtheia 04 Σεπτεμβρίου 2022

Η ετυμολογία των λέξεων αποτελεί έναν από τους πιο ενδιαφέροντες τομείς όχι μόνο για τον κλάδο που τη μελετά, τη κλασική φιλολογία και εν μέρει τη γλωσσολογία, αλλά και για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού που ασχολείται, έστω ελάχιστα, με τη γλώσσα. Αυτό συμβαίνει επειδή, αδιαμφισβήτητα, πολλές φορές μας εκπλήσσει!

Ακολουθούν 4 λέξεις των οποίων την ετυμολογία δεν αναζητάμε συχνά:

Κλαπατσίμπαλο:.. εκ του κλαβικύμβαλον! Eίδος έγχορδου μουσικού οργάνου με πλήκτρα, κλαβεσέν: [<παλαιότ. ιταλ. clavicimbalo (DEI, λ. ‑ce‑). O τ. στο Βλάχ. (‑τζύμπανον). T. κλαπατσίμπαλο σήμ.] 

Ξαργού ή ξάργου (επίτηδες, σκόπιμα): συνεκφορά από τη φράση εξ έργου.

Μακεδονήσι: Τύπου ψαρονέφρι. Πρόκειται για τον... μαϊντανό! Σύμφωνα με το Ελληνικό λεξικό Ρωμαϊκής και Βυζαντινής (ελληνικής γλώσσας) ο όρος προέρχεται από τη φράση μακεδονήσιον σέλινον (σέλινο από τη μακεδονία), με αποκοπή του ουσιαστικού και ουσιαστικοποίηση (ονοματοποίηση) του επιθέτου. Για ατεκμηρίωτους λόγους κατέληξε να αναφέρεται στον μαϊντανό, αντί για το σέλινο!

Πληροφορίες από το Λεξικό Κριαρά στα ομώνυμα λήμματα.

Philomαtheia 14 Απριλίου 2022

Αν η Ελλάδα έχει πολύ μεγάλη Ιστορία, τότε όπως θα δείξουμε έχει ακόμα μεγαλύτερη Προϊστορία και οι διάφοροι πολιτισμοί των λαών της Μεσογείου και της Ασίας γονιμοποιήθηκαν από τον προϊστορικό πολιτισμό των Ελλήνων “Διογενών”.

Είναι γεγονός ότι οι αρχαίοι Έλληνες, από τα πανάρχαια προϊστορικά χρόνια μέχρι την πρωτοβυζαντινή περίοδο, θεωρούσαν τους εαυτούς τους απογόνους όχι μόνον των ηρώων της Μινωικής και Μυκηναϊκής εποχής, αλλά και των Διογενών “θεών” που έζησαν πριν τους κατακλυσμούς και ήσαν οι γενάρχες τους. Αν στηριχθούμε στις αναφορές του Ησίοδου, του Όμηρου, του Πλάτωνα, του Απολλόδωρου, του Διόδωρου του Σικελιώτη, με ανασύνθεση του “ιστορικού κατάλογου” της αρχαιοελληνικής παράδοσης, έχουμε:

Α) Γενιά του Ουρανού, Ουρανίωνες θεοί- Κύκλωπες.

Β) Γενιά του Κρόνου, Τιτάνες- “χρύσεον” γένος των πρώτων ανθρώπων.

Γ) Γενιά του Δία, οι Ολύμπιοι Διογενείς- ο οικουμενικός πολιτισμός του Δία.

Το “αργύρεον” γένος των ανθρώπων καταστρέφεται από τον κατακλυσμό του Ωγύγου.- “Χάλκεον” γένος.

Δ) κατακλυσμός του Δευκαλίωνα- Το “χάλκεον” γένος των ανθρώπων αφανίζεται.- οπισθοδρόμηση του πολιτισμού σε “νεολιθικές συνθήκες”.

Ε) Ηρωική εποχή των “Ημιθέων”. – Μινωική και Μυκηναϊκή Περίοδος- Τρωικά- Αργοναυτική εκστρατεία Ηρακλής- Θησέας.

ΣΤ) Επιστροφή των Ηρακλειδών- Δωριείς- “Σιδήρεον” γένος. Εμφύλιοι πόλεμοι.- Κλασική περίοδος.

Έτσι κατά τη Θεογονία έχουμε τρία γένη “θεών” και πέντε γένη ανθρώπων:

Θεοί

Άνθρωποι

Για τον κατακλυσμό του Ωγύγου γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα. Ο Ώγυγος θεωρείτο ο πρώτος βασιλιάς της Ατικής, αλλά τον διεκδικούν και οι Βοιωτοί για γενάρχη τους. Όπως λέει ο Παυσανίας: « Γην δε την Θηβαΐδα οικήσαι πρώτον λέγουσι Έκτηνας, βασιλέα δε είναι των Εκτήνων άνδρα αυτόχθονα Ώγυγον και από τούτου τοις πολλοίς των ποιητών επίκλησις ες τας Θήβας εστιν Ωγύγαι …»

Στη μεταγενέστερη παράδοση, σύμφωνα με τον Ευσέβιο Καισαρείας, αναφέρεται για τον κατακλυσμό του Ωγύγου ότι: « πρώτος παρ’ Αθηναίοις μνημονεύεται Ώγυγος, καθ’ ον παρ’ Έλλησιν ο μέγας και παλαιός κατακλυσμός. Τούτω λέγεται συγχρονίσαι Φορωνεύς ο Ινάχου Αργείων βασιλεύς …»

Επομένως διακρίνουμε εδώ μια πανάρχαια παράδοση, που παραπέμπει το παρελθόν τριών τουλάχιστον ελληνικών πόλεων ( Θήβα- Αθήνα- Άργος ) σε πανάρχαιες, προκατακλυσμιαίες εποχές.

Ενώ όμως για τον κατακλυσμό του Ωγύγου οι πληροφορίες που έχουν διασωθεί είναι αποσπασματικές, και ως εκ τούτου δύσκολη η χρονολόγηση, για τον επόμενο κατακλυσμό του Δευκαλίωνα η αρχαιοελληνική παράδοση είναι πλούσια κι ακριβής.

Ο Δευκαλίωνας ήταν βασιλιάς της Φθίας ( σημερινή Θεσσαλία ) και ο κατακλυσμός που έγινε στην εποχή του κατάστρεψε το “χάλκεον” γένος, οπισθοδρομώντας τον τότε πολιτισμό, ενώ συγκλόνισε τους ανθρώπους μένοντας για πάντα χαραγμένος στη μνήμη τους και είναι γνωστός και από τις παραδόσεις και των άλλων λαών ( Π. Διαθήκη, Έπος του Γκιλγκαμές κ.λ.π. ). Αλλά ενώ οι άλλοι λαοί κάνουν μνεία για έναν καταστρεπτικό κατακλυσμό, η ελληνική παράδοση κατονομάζει τρεις κατακλυσμούς. Εκτός από τους ήδη αναφερθέντες, έχουμε και τον κατακλυσμό του Δαρδάνου, που άνοιξαν τα Δαρδανέλια.

Μπαίνει το ερώτημα: Μπορεί να προσδιοριστεί χρονολογικά, έστω και κατά προσέγγιση, η εποχή που συνέβη ο κατακλυσμός του Δευκαλίωνα;

Η απάντηση είναι μάλλον θετική, γιατί μια συνέπεια του κατακλυσμού ήταν η “διάσταση” των τότε Θεσσαλικών ορέων, του Όλυμπου και της Όσσας, και η διάνοιξη της κοίτης του Πηνειού και των Τεμπών και η διάχυση των νερών της Θεσσαλικής λίμνης στο Αιγαίο.

Σύμφωνα με τον Απολλόδωρο: « …τότε δε και τα κατά Θεσσαλίαν όρη διέστη …». Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι η Θεσσαλία πολύ παλιά ήταν λίμνη ( ετυμολογικά η λέξη Θεσσαλία’ θέσις αλός= τοποθεσία θάλασσας ): « … την δε Θεσσαλίην λόγος εστιν το παλαιόν είναι λίμνην …» Τεκμήριο αποτελούν οι βραχώδεις σχηματισμοί στα Μετέωρα.

Η επιστήμη της Γεωλογίας βεβαιώνει ότι πραγματικά πριν 12- 15.000 χρόνια η Θεσσαλία ήταν λίμνη και μόνον κατά το 9- 10.000 π.χ. απόκτησε τη σημερινή γεωλογική μορφή. Έτσι κατά προσέγγιση περί το 9.000π.χ. έγινε ο κατακλυσμός του Δευκαλίωνα.

Από τη μυθολογία μας είναι γνωστά τα όσα αναφέρονται στη γέννηση του Δία και της μεγάλης μάχης του με τους Τιτάνες. Ο Δίας είναι υπαρκτό πρόσωπο, Έλληνας βασιλιάς πριν τον κατακλυσμό, μέγας κοσμοκράτορας και εκπολιτιστής της οικουμένης. Ευεργέτησε τους ανθρώπους και ήταν αυτός που εισήγαγε τον θεσμό της δικαιοσύνης στην ανθρωπότητα.

Τόσο ωφέλησε τους κατοίκους της γης, ώστε όπως αναφέρει ο Διόδωρος ο Σικελιώτης: «παρεχόμενον εαυτόν πάσιν επιεική και φιλάνθρωπον (ώστε) υπό του πλήθους Πατέρα προσαγορευθήναι ». Είναι αυτός που θέσπισε τη Δημοκρατία, τη Δικαιοσύνη και την Ειρήνη. Έτσι όλες οι γενιές της οικουμένης τον τίμησαν και μετά τον θάνατό του τον αποθέωσαν! Τα χρόνια πέρασαν, μεγάλες φυσικές καταστροφές συνέβησαν, οι κατακλυσμοί αδυνάτισαν την ανθρώπινη μνήμη, η οποία ανέβασε τον βασιλιά Δία στον Ουράνιο Όλυμπο, αναγορεύοντάς τον: « πατέρα θεών τε και ανθρώπων, κύριον εις τον αιώνα του σύμπαντος κόσμου », σύμφωνα με τον Διόδωρο.

Στο βιβλίο του Roger De Pins “Σύγχρονες επιστολές των Διδασκάλων της Σοφίας” έχουμε κι ένα άλλο ντοκουμέντο ότι ο Δίας είναι υπαρκτό πρόσωπο. Σε μυστικιστική επιστολή του ο Διδάσκαλος της ανθρωπότητας Δίας, τελειώνει ως εξής: « Συγχωρέστε με, αν σας κούρασα με την ελληνική μυθολογία ( είχε κάνει εκτενή αναφορά στους μύθους αναλύοντάς τους “εσωτερικά”), αλλά το έκανα επειδή γνωρίζω ότι μερικοί από σας είναι Έλληνες, και δεν ξεχνώ ότι εδώ και χιλιάδες χρόνια, πέρασα από μια Ελλάδα που ήταν τόπος φωτός, κάλλους και αρμονίας ». Στον Διδάσκαλο Δία αναφέρεται και η εσωτερίστρια Α. Μπέιλη στα βιβλία της. Γίνεται φανερό ότι ο Δίας σαν φυσικός και πνευματικός ηγέτης της ανθρωπότητας επιτέλεσε ένα πολύ μεγάλο έργο, οργανωτικό πολιτικά και πνευματικό, και βοήθησε σημαντικά την ανθρωπότητα, που τον διατήρησε στη μνήμη της και βαθμιαία τον θεοποίησε.

Μετά το θάνατο του Δία αρχίζει η εποχή των Διογενών με πρώτο σημαντικό εξερευνητή, εκπολιτιστή και κοσμοκράτορα τον Διόνυσο, που έφτασε στην Ινδική χερσόνησο. Άλλος Διογενής ο Έπαφος από το Άργος ήρθε στην Αίγυπτο κι έκτισε τη Μέμφιδα (θυμηθείτε και τον μύθο της Ιώς απ΄το Άργος που την ερωτεύτηκε ο Δίας και ο ίστρος της Ήρας την οδήγησε στην Αίγυπτο όπου γέννησε τον Έπαφο, τον καρπό του έρωτα με τον Δία- ο Έπαφος πήρε για γυναίκα του τη Μέμφιδα και προς τιμή της έκτισε την ομώνυμη πόλη). Για εγκατάσταση Ελλήνων στην ίδια χώρα μας μιλάει κι ο Διόδωρος ο Σικελιώτης: « οι Αθηναίοι κτίσαντες εν Αιγύπτω πόλιν την ονομαζομένην Σάϊν, της ομοίας έτυχον αγνοίας δια τον κατακλυσμόν ».

Αίγυπτος είναι η “κειμένη υπτίως του Αιγαίου” χώρα και σύμφωνα με τον Στράβωνα βρισκόταν κάτω από την θάλασσα στα πανάρχαια χρόνια, όταν στην Αιγηίδα είχε αναπτυχθεί αξιόλογος πολιτισμός. Αιγηίδα είναι η περιοχή από το ιόνιο πέλαγος μέχρι την Μ. Ασία, που ήταν ξηρά πριν τον μεγάλο κατακλυσμό.

Στη συνέχεια, μετά τον κατακλυσμό, έχουμε και πάλι τους Έλληνες μπροστάρηδες της οικουμένης με τη Μινωική αυτοκρατορία. Ο Μίνωας αναφέρεται και στην παράδοση των Αιγυπτίων, όπου: « μετά τους θεούς τοίνυν πρώτον φασί βασιλεύσαι της Αιγύπτου Μηνάν, και καταδείξαι τοις λαοίς θεούς τε σέβεσθαι και θυσίας επιτελείν ». Ο Μίνωας (οι Αιγύπτιοι τον αναφέρουν Μηνά ή Menes ή Min) κι έκτισε όχι μόνο λαβύρινθους αλλά και πυραμίδες.

Σύμφωνα με τον Διόδωρο τον Σικελιώτη: « τάφον εαυτώ κατασκευάσας πυραμίδα τετράπλευρον επιστήσαντα και τον θαυμαζόμενον λαβύρινθον οικοδομήσαι …». Και ο Ηρόδοτος επίσης αναφέρει: « βασιλεύσαι δε πρώτον Αιγύπτου άνθρωπον έλεγον Μίνα …». Έτσι εξηγείται και το γιατί οι αιγύπτιοι ιερείς είπαν στον Σόλωνα ότι αισθάνονται: « μάλα δε φιλαθήναιοι και τινα τρόπον οικείοι των δ’ είναι φασιν ».

Ένα άλλο ιστορικό πρόσωπο, στο οποίο θα πρέπει να σταθούμε, είναι ο Ερμής ο Τρισμέγιστος.

Σύμφωνα με την παράδοση ο Ερμής ήταν γραμματέας του βασιλιά Κρόνου, που τον έκανε αντιβασιλέα στην Αίγυπτο. Ο Ευσέβιος γράφει: « Ελθών δε Κρόνος χώραν άπασαν της Αιγύπτου έδωκε θεώ Θώρ, ίνα βασιλεία αυτού γίγνεται …Προελθών Κρόνος Ερμή τω Τρισμεγίστω σύμβουλον και βοηθόν χρώμενον. Ούτος γαρ ην αυτώ γραμματεύς ». Ο Αρτεμίδωρος αναφέρει: « Παρ’ Έλλησιν άνδρες σοφώτατοι ου μόνον δις αλλά τρις ότι γαρ ο Ερμής ο Τρισμέγιστος επικαλούμενος τρίτον ήλθε εν κόσμω ευατόν, καθώς αι ιεραί αυτού και θαυμαστοί βίβλοι διαγορεύωσι ».

Οι χρονολογικές αναγραφές του καταλόγου του Μανέθωνα τοποθετούν τον Ερμή στην εποχή των θεών (9.000 π.Χ.). Διετέλεσε σύμβουλος του αυτοκράτορα Δία και επίσης σύμβουλος και του Διόνυσου καθώς και διδάσκαλός του. Υπήρξε μέγας μύστης κι έγραψε 42 βιβλία, από τα οποία 36 περιείχαν τις φιλοσοφικές και κοσμολογικές του γνώσεις, ενώ τα 6 τις ιατρικές. Αναφέρεται σαν εισηγητής του μονοθεϊσμού. Ο Σουίδας αναφέρει σχετικά: « ούτος ο σοφός ήκμασε προ του Φαραώ. Εκέκλητο δε Τρισμέγιστος διότι περί τριάδος εφθέξατο, ειπών εν τριάδι μίαν είναι θεότητα ». Τέλος ο Κύριλλος ο Αλεξανδρεύς γράφει: « Όσιρις, ο εκάστου έθνους ηγεμών και καθηγητής ο τρισμέγιστος Ερμής …», οπότε τον τοποθετεί πριν τον Όσιρι ως προς τη γέννηση.

Με όσα αναφέραμε, μέσα από τα γραπτά επιφανών συγγραφέων, προκύπτει ότι ο Αιγυπτιακός πολιτισμός προήλθε από τον Ελληνικό.

Μέσα από το έργο του μεγάλου μας φιλόσοφου και μύστη Πλάτωνα, τον “Τίμαιο”, θα δώσουμε σε μετάφραση ορισμένα ακόμη στοιχεία. Στον σοφό Σόλωνα, όταν είχε επισκεφθεί την Αίγυπτο, ένας ιερέας των ναών της Αιγύπτου είπε: « Υπάρχει στην Αίγυπτο, στο Δέλτα, εκεί που χωρίζεται στην κορυφή του το ρεύμα του Νείλου, μια περιοχή που λέγεται Σαϊτική. Μεγαλύτερη πολιτεία της περιοχής είναι η Σάις, από την οποία καταγόταν ο βασιλιάς Άμασις. Σύμφωνα με κείνους, ιδρυτής της πόλης ήταν μια θεά που στα Αιγυπτιακά ονομαζόταν Νήιθ και όπως οι ίδιοι λένε Αθηνά στα Ελληνικά. Οι κάτοικοί της αγαπούν πολύ τους Αθηναίους και ισχυρίζονται ότι κατά κάποιο τρόπο είναι συγγενείς τους …Εσείς θυμόσαστε μόνον έναν κατακλυσμό, αν και προηγουμένως έγιναν πολλοί. Δεν ξέρετε επίσης ότι στη δική σας χώρα γεννήθηκε το πιο όμορφο κι ευγενικό ανθρώπινο είδος …Κάποτε, Σόλωνα, πριν γίνει ο μεγάλος κατακλυσμός, αυτή που σήμερα είναι η πολιτεία των Αθηναίων ήταν πολύ γενναία στον πόλεμο και εξαιρετικά ευνομούμενη από κάθε άποψη. Λέγεται μάλιστα ότι εκεί έγιναν τα πιο σημαντικά έργα και τα καλύτερα πολιτεύματα απ’ όσα τώρα έχουμε ακούσει πως υπήρξαν στον κόσμο …Η διάρκεια του πολιτισμού μας, όπως λένε τα ιερά βιβλία μας, είναι οκτώ χιλιάδες χρόνια. Θα σου μιλήσω λοιπόν με συντομία για τους νόμους και τα υπέροχα έργα των συμπολιτών σου, που έζησαν πριν εννέα χιλιάδες χρόνια…»

Πιστεύουμε ότι μέσα από τα λόγια του Αιγύπτιου ιερέα βγαίνει όλη η αλήθεια. Ο Αιγυπτιακός πολιτισμός, ο μονοθεϊσμός, τα Αιγυπτιακά μυστήρια, η θεουργία τους, προέκυψαν από την Ελληνική επίδραση. Ο Όσιρις και η Ίσις σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές ίσως να κρύβουν τις μορφές του Δία και της Ήρας ή της Ιώς, που από τον Δία γέννησε τον Έπαφο και η οποία έζησε στην όμορφη κοιλάδα του Νείλου. Η θεά Νήιθ αναφέραμε ήδη πως ήταν η Αθηνά, ενώ ο θεός της γονιμότητας Μιν είναι ο Μίνωας.

Όταν οι Έλληνες θαλασσοκράτορες ήρθαν στην Αίγυπτο βρήκαν τους κατοίκους της περιοχής σε πρωτόγονη κατάσταση, τους εκπολίτισαν και τους δίδαξαν τις τέχνες. Τους έφεραν σε επαφή με το θείο και δημιούργησαν τα πρώτα ιερά. Η παράδοση αναφέρει ότι το μαντείο του Άμμωνα -Ρα (=Δίας) ίδρυσε ο Δαναός από το Άργος. Οι Θήβες της Αιγύπτου είναι πιθανότερο να ιδρύθηκαν και να πήραν το όνομα από Έλληνες Θηβαίους, εφ’ όσον η Θήβα υπήρχε πριν τον κατακλυσμό, όπως είδαμε. Η Ερμούπολη ιδρύθηκε προς τιμή του Ερμή.

Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης αναφέρει: « Εις Αίγυπτον Ακτίς ο Ρόδιος έκτισε την Ηλιούπολιν οι δ’ Αιγύπτιοι έμαθον παρ’ αυτού τα περί την αστρολογίαν θεωρήματα, ύστερον δε παρά τοις Έλλησιν γενομένου κατακλυσμού …τα δια των γραμμάτων υπομνήματα συνέβη φθαρήναι ». Επίσης ο Άπις από το Άργος έκτισε αποικία στη Αίγυπτο και μετά τον θάνατό του θεοποιήθηκε.

Πιστεύουμε ότι έχουμε πιάσει την άκρη από τον “μίτο της Αριάδνης” μετά απ’ όλες αυτές τις ιστορικές αναφορές και μπορούμε, μέσα από τους μύθους, οι οποίοι αλληγορικά όμως δίνουν την αλήθεια, να βάλουμε τα πράγματα σε μια λογική σειρά. Ο Ελληνικός πολιτισμός, πριν καταστραφεί από γεωφυσικές αναταραχές, όπως η ηφαιστειακή δραστηριότητα στο ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου, ο καταποντισμός της Αιγηίδας, που κατάλοιπα είναι τα δεκάδες νησιά στο Αιγαίο, και ο μεγάλος κατακλυσμός, έπρεπε να σωθεί για ν’ αποτελέσει τη “μαγιά” για τον επόμενο πολιτισμό.

Οι αρχαίοι πρόγονοί μας γνώριζαν πως σε πρόσφατη γεωλογική εποχή αναδύθηκε η περιοχή που είναι “υπτίως του Αιγαίου” και την ονόμασαν Αίγυπτο. Επιπλέον ήταν σε μη ενεργή περιοχή της λιθοσφαιρικής πλάκας κι έτσι ασφαλής από γεωφυσικές αναταραχές. Αυτή την περιοχή διάλεξαν για να διασωθεί ο πολιτισμός, όπου ίδρυσαν πόλεις, ιερά και διαφύλαξαν τα “αρχεία” τους. Αργότερα, όταν οι Έλληνες κατέβαιναν στη γη του Νείλου για σπουδές, ξαναέπαιρναν τη χαμένη για τον ελλαδικό χώρο γνώση και με βάση αυτήν πέτυχαν βαθμιαία την πολιτισμική αναγέννησή τους κατά την προκλασική και την κλασική περίοδο. Ο Πυγαγόρας, ο Θαλής, ο Δημόκριτος, ο Αναξαγόρας, ο Εύδοξος, ο Πλάτωνας κ.α. όταν ήρθαν στην Αίγυπτο πήραν ουσιαστικά ελληνικές σπουδές! Διδάχτηκαν τα ελληνικά μυστήρια! Ίσως και να δίδαξαν τα Ορφικά μυστήρια.

Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι η επίσημη ιστορία θέλει τον Ορφέα μαθητή των Αιγυπτίων ιερέων. Όμως από τα “Ορφικά” προκύπτει το αντίθετο: « ηδ’ όσον Αιγύπτω ιερόν λόγον εξελόχευσα Μέμφιν ες ηγαθέην πελάσας, ιεράς τε πόληας Άπιδος ας περί Νείλος αγάροος εστεφανώται …», δηλ. « επίσης και ιερά λόγια διεκήρυξα στην Αίγυπτο, όταν πήγα στην ιερή Μέμφιδα και τις ιερές πόλεις του Άπιδος τις οποίες στεφανώνει ο Νείλος με τα πολλά νερά …».

Έτσι, πιθανόν, ορισμένοι από τους σοφούς μας όχι μόνον να διδάχθηκαν αλλά και να δίδαξαν τους Αιγύπτιους ιερείς, καθόσον είναι προφανές ότι οι πρώτοι ιερείς και μυσταγωγοί των μυστηρίων στα αιγυπτιακά ιερά ήσαν ελληνικής καταγωγής.

Η μεγάλη πυραμίδα της Γκίζας με όλα τα αστρονομικά, μαθηματικά και ενεργειακά της δεδομένα, έχει ως σημείο αναφοράς τον προκατακλυσμιαίο ελληνικό πολιτισμό και τις υπερεξελιγμένες γνώσεις του. Έτσι τουλάχιστον επισημαίνουν πολλοί μελετητές αλλά και ιστορικοί, όπως ο Άραβας Ιμπ Μπαλούσι (και οι γνώσεις των Αράβων είναι σημαντικές γιατί έχουν αναφορές πριν τις καταστροφές που υπέστη η πυραμίδα), που βεβαιώνει ότι η μεγάλη πυραμίδα βασίστηκε σε σχέδια του Ερμή του Τρισμέγιστου και προορισμός της ήταν η διαφύλαξη της γνώσης λόγω του επερχόμενου κατακλυσμού που οι τότε σοφοί είχαν προβλέψει.

Ο Ηρόδοτος κάνει νύξη αναφέροντας ότι πληροφορήθηκε από Αιγύπτιους ιερείς πως κάτω από την πυραμίδα υπάρχουν υπόγειοι θάλαμοι, που όμως δεν μπόρεσε να επισκεφτεί.

Φίλοι μου, πιστεύουμε ότι ο ελληνικός πολιτισμός προηγήθηκε και χρονολογικά και σε μέγεθος από τον αιγυπτιακό. Στην Αίγυπτο υπάρχει πλήθος ελληνικών πόλεων. Αν ο ελληνικός πολιτισμός είναι αποτέλεσμα του Αιγυπτιακού, όπως υποστηρίζει μια μερίδα ιστορικών, ας μας καταδείξουν πόσες αιγυπτιακές πόλεις υπάρχουν στον ελλαδικό χώρο και πόσα ιερά ίδρυσαν. Ποιους φιλόσοφους έχουν να μας αναφέρουν με Αιγυπτιακή καταγωγή και ποιες ήσαν οι φιλοσοφικές τους ιδέες;

Θεωρούμε ότι οι Αιγύπτιοι ήσαν ουσιαστικά οι “υποθηκοφύλακες” του ελληνικού πολιτισμού και όχι αυτοί που μεταλαμπάδευσαν τον δικό τους στην πατρίδα μας. Και γι’ αυτή την άποψη δεν έχουμε μια …αόριστη παράδοση από κάποια …αόριστα αρχεία …, αλλά τις μαρτυρίες των γραπτών των αθάνατων προγόνων μας.

Πηγή

Αναδημοσίευση: Philomαtheia 24 Σεπτεμβρίου 2020

Ήταν μία περίοδος ανανέωσης, κατά την οποία οι Έλληνες συναντάν τους πολιτισμούς της Ανατολής (αιγυπτιακός, μεσοποταμιακός, περσικός, ινδικός, φοινικικός, συριακός, γηγενείς μικρασιατικοί πολιτισμοί, κ.α.) με τους οποίους βρίσκονται σε διαρκή αλληλεπίδραση, από την οποία προκύπτει ο ελληνιστικός. Η ελληνιστική κοινή, δηλαδή τα απλοποιημένα ελληνικά κυριαρχούν σε όλη την ανατολική Mεσόγειο και αναδεικνύονται στη διεθνή γλώσσα της εποχής αυτής.

Είναι η εποχή των μεγάλων ελληνιστικών μοναρχιών και των συμπολιτειών, αλλά και της παρακμής και της πτώσης του πολιτικού συστήματος που είχε κυριαρχήσει και ακμάσει στην μητροπολιτική Ελλάδα και στις αποικίες της για περίπου 5 αιώνες, της πόλης-κράτους. Ωστόσο, εύλογα ανακύπτουν ορισμένα ερωτήματα. Όπως τι το ιδιαίτερο έχει η επταδική διαίρεση; Ή γιατί ένας συγκεκριμένος πλανήτης αντιστοιχεί σε μια συγκεκριμένη ημέρα και πώς έγινε η αρχή της έναρξης των ημερών της εβδομάδας. Η ονομασίες των ημερών πιστεύετε οτι επηρεάστηκαν απο την Αστρολογία των Ελληνιστικών χρονών και τα κείμενα του Ερμή του Τρισμέγιστου.

Κατά την ελληνιστική και τη ρωμαϊκή εποχή οι διδασκαλίες του Ερμή του Τρισμέγιστου εξελληνίστηκαν και απέκτησαν έναν λιγότερο πρακτικό και πιο φιλοσοφικό χαρακτήρα, επικεντρωμένο στο μυστικισμό και την αλχημεία ως οδό για τη θεουργία. Έτσι προέκυψε ο Ερμητισμός, ως κίνημα των κατώτερων κοινωνικών τάξεων της κατεχόμενης Αιγύπτου, το οποίο διαδόθηκε ευρύτατα στη ρωμαϊκή Ανατολή κατά τους πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες.

Οι Έλληνες που είχαν σπουδάσει στην Αίγυπτο και αλλού ήταν γνώστες των γραπτών του Ερμή του Τρισμέγιστου, αλλά δε μιλούσαν ανοικτά για αυτά τηρώντας όρκους μυστικότητας.

Έτσι, η πρώτη ημέρα ήταν αφιερωμένη στον Ήλιο (Κυριακή), η δεύτερη στην Σελήνη (Δευτέρα), η τρίτη στον Άρη (Τρίτη), η τέταρτη στον Ερμή (Τετάρτη), η Πέμπτη στον Δία (Πέμπτη), η έκτη στην Αφροδίτη (Παρασκευή) και η έβδομη στον Κρόνο (Σάββατο).

Από τους Έλληνες οι ονομασίες των ημερών πέρασαν στους Ρωμαίους, χωρίς μεταβολές, αλλά μεταφρασμένες στην λατινική γλώσσα. Αργότερα τις συναντούμε και σε άλλες διαλέκτους. Για παράδειγμα:

-και λένε την Κυριακή Sunday από το Sun day (ημέρα του Ηλίου).

Για την ετυμολογία των μηνών της νέας ελληνικής πάτα εδώ.

Πηγή