Το σύνδρομο του «ευεργετηθέντος αχάριστου»

«Όσο πιο πολύ βοηθάς κάποιον, τόσο πιο πιθανό είναι να τον βρεις απέναντί σου». Το παρόν απευθύνεται στον ευεργέτη.

(χρόνος ανάγνωσης: 5 λεπτά)
Από τον δημιουργό qimono του Pixabay

Όλοι έχουμε στο μυαλό μας, λίγο πολύ, μια εμπειρία αχαριστίας. Ίσως εχουμε οι ίδιοι υπάρξει αχάριστοι (συνήθως ασυνείδητα), ή απλώς δεν λάβαμε την ευγνωμοσύνη που πιστεύαμε ότι αξίζαμε. Το να μην αναγνωρίζει κάποιος την προσφορά μας δεν είναι απαραίτητα κάτι κακό: κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να θεωρεί ορθές ή αξιέπαινες οποιεσδήποτε θυσίες μας αφενός γιατί δεν είναι υποχρεωμένος να διαθέτει το ψυχικό μεγαλείο που απαιτείται για να νιώσει ευγνώμων, και αφετέρου γιατί η προσφορά είναι ευθύνη αυτού που προσφέρει, ποτέ του αποδέκτη.

Ιδιαίτερη και άξια λόγου περίπτωση είναι εκείνη του ευεργετηθέντος αχάριστου φίλου. Μια ειδική κατηγορία αχαριστίας που έχει ως βάση την ικανότητα του ενός, και την αδυναμία του άλλου. Ο αχάριστος φίλος έχει τη δύναμη και τη πρόσβαση να κάνει το μεγαλύτερο κακό. Το χειρότερο; Το επιδιώκει.


Υπάρχουν άνθρωποι που τρέφονται από τους άλλους. Προσέχουν πολύ με ποιους θα συνευρίσκονται ανά πάσα στιγμή, είναι μανιακοί με το να ανήκουν σε μια παρέα (της οποίας τα μέλη έχουν οι ίδιοι εγκρίνει έπειτα από εξονυχιστικό έλεγχο και κανένα μέλος της δεν δικαιούται να ξεφύγει από αυτή - σε αυτή τη περίπτωση καταδικάζεται ως προδότης) και κάνουν ό, τι μπορούν για να απομυζήσουν τα επιτεύγματα και το φως τους ανά πάσα στιγμή. Προσοχή! Ποτέ κανείς τους δεν θα παραδεχτεί ότι επωφελείται από τους φίλους του. Το αντίθετο: προσπαθούν να προωθούν μια εικόνα ανεξαρτησίας, ενώ στην πραγματικότητα το σύνολο των διαπροσωπικών τους (επιτυχημένων ή αποτυχημένων) σχέσεων εξαρτάται αποκλειστικά από την παρέα τους. 

Συνήθως έχουν συγκεκριμένο στόχο: ένα άτομο αρκετά αγαθό που θα πιστέψει ότι μπορεί να δημιουργήσει μια πραγματική αμφίδρομη σχέση, ένα άτομο γεμάτο πίστη και αυτοπεποίθηση. Ένα άτομο πιο ικανό, πιο πετυχημένο (ακόμα και πιο ευπαρουσίαστο) το οποίο όμως να έχει τα ανάλογα ψυχικά χαρίσματα, αυτά της προσφοράς και της ανιδιοτέλειας  ανιδιοτέλεια είναι η τροφή του αχάριστου). Θα προσδεθεί σαν βδέλλα πάνω του, θα γίνει ο καλύτερός του φίλος προκειμένου να νιώθει την ασφάλεια του ανήκειν σε κάποιον που μπορεί να κινεί τα καθημερινά νήματα, χωρίς όμως να φαίνεται, γιατί είναι αρκετά αφελής ώστε να καταλάβει ότι τον χρησιμοποιούν!

Ο αχάριστος θα τρέφεται κάθε δευτερόλεπτο της ύπαρξής του από το μεγαλείο που εκπέμπει μια καθαρή και χωρίς δόλο ψυχή, θα αρπάζει ευκαιρίες, θα εκμεταλλεύεται καταστάσεις και όταν δεν μπορεί, θα φθονεί. Σε μισεί τόσο όσο σε χρειάζεται. 

Και αν τυχόν εσύ, ο ευεργέτης, αντιληφθείς κάτι από όλα αυτά και θελήσεις να του μιλήσεις, στο πυρ το εξώτερον!

Και αν απλώς αποχωρήσεις (απαραίτητη διαδικασία της εξέλιξης ενός υγιούς εγκεφάλου) ο ετερόφωτος ευεργετηθείς αχάριστος είναι τόσο χαμένος, τόσο εξοργισμένος που έχασε την πηγή του φωτός του, που θα κάνει ό, τι είναι ανθρωπίνως δυνατόν για να σε μειώσει, ακόμα κι αν δεν μιλάτε πια.

Θα παρακολουθεί σιωπηρά την πορεία σου, θα μελετά από απόσταση αναπνοής τα βήματά σου, αν μπορεί θα αντιγράψει ακόμα και ένα μικρό γραμματάκι του ονόματός σου προκειμένου να φανείς λιγότερο πρωτότυπος, λιγότερο μοναδικός. 

Ο ευεργετημένος αχάριστος θα βρει τον τρόπο να επωφελείται από σένα ακόμα και αν σας χωρίζουν χιλιόμετρα!

Και προφανώς δεν θα παραδεχτεί ποτέ αυτή τη συμπεριφορά (μετα βίας πείθει, καμιά φορά, τον εαυτό του). Θα βρωμίσει το όνομά σου σε κάθε ευκαιρία, θα αποκαλύψει τα τρωτά σου σημεία και μυστικά, θα κάνει ό, τι μπορεί για να σε κάνει να φανείς αναξιόπιστος ακόμα και σε όσους σε ήξεραν. Η πρώην φιλία σας είναι τρανταχτό επιχείρημα της υποτιθέμενης αξιοπιστίας των λεγομένων του. 

Συχνά θα κάνει εσένα να φανείς αχάριστος, ενώ εκείνον θύμα. Θα χρησιμοποιήσει την αποχώρησή σου ως επιχείρημα της ιστορίας που θα δημιουργήσει μέσα από τα τόσα στοιχεία που έχει συλλέξει για σένα, η οποία αναπόφευκτα θα μοιάζει αληθής. 

Ο ευεργετημένος αχάριστος σε φθονεί γιατί σε χρειάζεται αλλά σε μισεί γιατί τον κατάλαβες. Μην θυμώνεις λοιπόν, μην εκνευρίζεσαι και μην τον κακολογείς. Δείξε του την κατανόηση που είχε πάντα ανάγκη. Αν είχε την επιλογή να είναι σαν εσένα, θα ήταν. Αφού δεν μπορεί, συμπόνεσέ τον και μην τον αδικείς.

Φαντάσου πόσο τεράστιο πλήγμα είναι σε έναν υπέρμετρο και εύθραυστο εγωισμό, η συνειδητοποίηση ότι ποτέ δεν έκανε τίποτα μόνος του, ότι πάντα βρισκόταν στη σκιά κάποιου, ότι πάντα προσπαθούσε κάποιον να προσπεράσει και κάτι να αποδείξει, ότι ποτέ δεν ασχολήθηκε με τον εαυτό του αλλά μόνο με το τι θα πει ο κόσμος για αυτόν (και για σένα). Φαντάσου πόσο μακρύ είναι το ταξίδι της αυτοβελτίωσης, της πνευματικής, ηθικής και ψυχικής προόδου. Όχι μόνο μην τον κάνεις εχθρό, αλλά αν αντέχεις και δοθεί η ευκαιρία, βοήθησέ τον

Δεν θα το εκτιμήσει (και μάλλον θα σε μισήσει περισσότερο) αλλά τουλάχιστον θα έχεις προσπαθήσει να σώσεις τα επόμενα θύματά του.


Philomαtheia 02 Απριλίου 2022

5 comments

  1. Όσο πιο πολύ βοηθάς κάποιον, τόσο πιο πιθανό είναι να τον βρεις απέναντί σου». Το παρόν απευθύνεται στον ευεργέτη

    Φυσικό δέν είναι? Όσο πιο πολύ έχει ευεργετηθεί το άτομο τόσο περισσότερο απομακρύνεται

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σε ένα παράλληλο σύμπαν η προσφορά εκτιμάται και οδηγεί σε σύμπραξη... Αν για τον κόσμο μας είναι φυσικό ο ευεργετούμενος να εχθαίρει τον ευγεργέτη λυπάμαι, και δεν το αποδέχομαι ταυτόχρονα (αν και αναγνωρίζω ότι συμβαίνει).

      Διαγραφή
    2. Αυτό που εννοώ είναι ότι είναι στήν ανθρώπινη φύση ή Αχαριστία...

      Διαγραφή
    3. Καταλαβαίνω τι εννοείτε, απλά διαφωνώ με την φυσικότητα ορισμένων χαρακτηριστικών τη στιγμή που μπορούμε να επιλέξουμε τη συμπεριφορά και τη στάση μας, άσχετα από στιγμιαίες και "ενστικτώδεις" αντιδράσεις... Από ένα σημείο και μετά η αχαριστία είναι όχι μόνο επιλογή αλλά και συνειδητοποιημένος τρόπος ζωής, και αυτή είναι η συμπεριφορά που καταγγέλω και δεν μπορώ να αποδεχτώ.

      Διαγραφή
    4. Εάν κάποιος στην ουσία και στην πράξη χρειάζεται βοήθεια και ξέρει ότι εσύ μπωρεις και εισε σε θέση να του την προσφέρεις, κάνει τα πάντα να σε πείσει Σou τάζει Λαγούς με επιτραχήλια εάν το κάνεις, δεν θα το δεις ξανά....θα αλαζει δρόμο όπου σε βλέπει
      Και εγώ, το ίδιο νιώθω με εσάς....το έχω πάθει πολλές φωρές...
      Αλλά, όπως λέει και η παροιμία, "Κάνε το καλό και ρίχτο στο γιαλό"

      Διαγραφή

weekly inspo