Archive for 2019

[χρόνος ανάγνωσης: 5 λεπτά]

της Μαρίας Αδ. Κωνσταντίνου

Αναμφίβολα, η ανθρωπότητα εδώ και πάρα πολλά χρόνια στοχεύει στη διαρκή πρόοδο, σε όλα τα επίπεδα της ανθρώπινης δραστηριότητας, με απώτερο σκοπό την εξασφάλιση ενός αναβαθμισμένου βιοτικού επιπέδου. Βασικός αρωγός της προσπάθειας αυτής είναι η τεχνολογία.

Image from Google.

Προφανώς και η λογοτεχνική παραγωγή δεν έμεινε ασυγκίνητη μπροστά στην τεράστια αυτή ανθρώπινη προσπάθεια. Ένας μεγάλος αριθμός λογοτεχνών με ανίκητο όπλο την καλπάζουσα φαντασία και το πάθος για τη συγγραφή συνέβαλε αποφασιστικά με τις επιστημονικές πραγματείες του στο ξεκίνημα των πρώτων και δειλών βημάτων της τεχνολογικής έρευνας. Από το μυθιστόρημα «Ο κόσμος ελευθερώθηκε» του Βρετανού συγγραφέα Χέρμπερτ Γουέλς, ένα προμήνυμα της χρήσης του υπερόπλου που ονομάζεται ατομική ενέργεια, μέχρι τα «εξωπραγματικά» αεροπορικά και διαστημικά ταξίδια του πρωτοπόρου της επιστημονικής φαντασίας Ιουλίου Βερν, έως το συγγραφέα Γουίλιαμ Γκίμπσον με τον «Νευρομάντη» που εισήγαγε τον όρο κυβερνοχώρος και εμμέσως ευθύνεται για τη δημιουργία του ίντερνετ.

Ωραία και εναρμονισμένα όλα αυτά. Τι συμβαίνει όμως όταν τα πάντα πάνε στραβά και ανατρέπονται; Όταν δεν κάνει αισθητή την παρουσία του ένα ιδεατό ουτοπικό σύμπαν, αλλά αντί αυτού το ζοφερό και δυσλειτουργικό αντίθετό του, η δυστοπία; Και πάλι η λογοτεχνία πρωτοστατεί με μια σειρά από έργα που ενδελεχώς παρατηρούν την ερεβώδη πλευρά ενός καταστροφικού μέλλοντος.

Καθώς ο όρος «δυστοπία» εμφανίζεται όλο και πιο συχνά σε βιβλία, σειρές και ταινίες, ως το αντίθετο της ουτοπίας, της ιδανικής κατάστασης και της φυγής από την πραγματικότητα (παραθέτω ως παράδειγμα τις Όρνιθες του Αριστοφάνη), θα αποπειραθώ να δώσω έναν ορισμό.

Πρόκειται για ένα φανταστικό και φουτουριστικό κόσμο, στον οποίο ο καταπιεστικός κοινωνικός έλεγχος και η ψευδαίσθηση μιας τέλειας κοινωνίας συντηρούνται μέσω ενός σωματικού, γραφειοκρατικού, τεχνολογικού και ηθικού ελέγχου. Βασικά χαρακτηριστικά του σύμπαντος αυτού είναι η προπαγάνδα, ο περιορισμός της ελευθερίας και της ανεξάρτητης βούλησης, η συνεχής παρακολούθηση, ο φόβος του «έξω κόσμου», η διατάραξη της φυσικής ισορροπίας και η αποκτήνωση του ανθρώπου.

Image from Google

Ωστόσο, το λογοτεχνικό αυτό είδος που θεματικά προμηνύει ένα πεσιμιστικό και αρκετά δυσοίωνο μέλλον για το σύμπαν και το ανθρώπινο είδος τοποθετείται στα πρώτα του βήματα στον 16ο αιώνα. Παρόλο που ανάλογα την περίσταση προκύπτει ως αποτέλεσμα είτε πολιτικών αναταραχών είτε κοινωνικής κρίσης και πολλές φορές αφορά σκληρές κυβερνητικές πολιτικές και ένα βίαιο περιοριστικό κόσμο, ασκεί απαράμιλλη γοητεία στους λάτρεις του είδους και όχι μόνο.

Κυβερνητικός έλεγχος και έλλειψη ελευθερίας τα βασικά μοτίβα των δεκαετιών 1930-1960, εμπνευσμένα από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τον κομμουνισμό και το φασισμό. Το δεύτερο κύμα κατά τη δεκαετία του 1980 σημαδεύεται από νέες κοινωνικές συνθήκες, όπως η περιβαλλοντική κρίση, οι πολιτικές ταυτότητες και η εμφάνιση ασθενειών, μοτίβα που μπαίνουν στο μικροσκόπιο της δυστοπικής λογοτεχνίας. Από το 2000 και έπειτα, με την κορύφωση των τρομοκρατικών ενεργειών και τις ανεξέλεγκτες τεχνολογικές εξελίξεις, η δυστοπία δημιουργεί νέους κόσμους με ορατές και αόρατες απειλές. Οι ήρωες έχουν αλλάξει όμως κατά πολύ, ικανοί και παντοδύναμοι να νικήσουν κάθε κακό και να ικανοποιήσουν ένα κοινό συχνά νεαρότερο σε ηλικία που παθιάζεται μαζί τους, καθώς τείνουν να αποτελέσουν χαρακτήρες που λατρεύουν οι gamers.

Σε καμία περίπτωση όμως τα νεότερα προϊόντα αυτής της σκοτεινής λογοτεχνίας δεν μπορούν να συγκριθούν με έργα-ορόσημα που καθιέρωσαν το είδος, όπως «Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ» του Τζόναθαν Σουίφτ, «Το σιδερένιο τακούνι» του Τζακ Λόντον, το «1984» του Τζορτζ Όργουελ, «Το ηλεκτρικό πρόβατο» του Φίλιπ Ντικ, «Η μηχανή του χρόνου» του Χέρμπερτ Ουέλς ή το «Φαρενάϊτ 451» του Ρέι Μπράντμπερι. Στο σημείο αυτό θα κάνω μια απόπειρα να δώσω το στίγμα ενδεικτικά τριών δυστοπικών μυθιστορημάτων.

Image from Google

Το πρώτο δεν είναι άλλο από τον «Θαυμαστό καινούριο κόσμο» (1932) του Άλντους Χάξλεϋ. Βαθιά εμπνευσμένος και επηρεασμένος από τις ουτοπικές νουβέλες του Ουέλς, ο Άλντους επιδόθηκε στη συγγραφή ενός έργου με θέμα ένα εκ διαμέτρου αντίθετο μέλλον, μάλλον δυσοίωνο και καταστροφικό. Και τα κατάφερε. Με το δικό του ιδιόμορφο στυλ ζωγράφισε έναν καμβά με έναν ψυχρό κόσμο, όπου κυριαρχούν οι ναρκωτικές ουσίες που προκαλούν μούδιασμα του σώματος και του μυαλού, η οργανωμένη τεχνητή αναπαραγωγή, η ανύπαρκτη έννοια της οικογένειας και ο προσηλυτισμός ήδη από τη βρεφική ηλικία. Παρότι στα μάτια σου φαντάζει ένα απόλυτα ηδονιστικό σύμπαν, σύντομα αντιλαμβάνεσαι ότι δεν πρόκειται για μέρος ικανό να φιλοξενήσει ανθρώπινα όντα. Πώς είναι δυνατόν να ζήσεις χωρίς συναισθήματα;

Συνεχίζω με το έργο του Φίλιπ Ντικ «Ο άνθρωπος στο ψηλό κάστρο» (1962), στο οποίο ο συγγραφέας με καυστικό αλλά και χιουμοριστικό τρόπο αναδεικνύει το φασισμό στην καθημερινή ζωή, όπως αυτός προκύπτει μέσα από μια τυφλά μυστικιστική στάση στα πολιτικά πράγματα. Πώς πετυχαίνει αυτή τη φοβερή εικόνα; Αντιστρέφοντας τα γεγονότα της ιστορίας, παρεμβαίνοντας στο ρου της. Παίζοντας έξυπνα με ένα αποτρόπαιο σενάριο, τοποθετεί ως νικήτριες του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου τη ναζιστική Γερμανία και το σύμμαχό της, την Ιαπωνία, μετατρέποντας την Αμερική σε μια κατοχική πολιτεία των δυνάμεων του Άξονα. Βρισκόμαστε στο έτος 1962 σε κατάσταση απόλυτης βαρβαρότητας και ενώ κάποιοι συνεχίζουν απτόητοι να σχεδιάζουν με μυστικιστικό πάθος τον όλεθρο, άλλοι επιχειρούν να επιβιώσουν πάσει θυσία, ενώ κάποιοι, λιγότεροι, επιμένουν να αντιστέκονται. Ωστόσο, ένα βιβλίο επιστημονικής φαντασίας θέτει σε κίνδυνο την κρατούσα τάξη πραγμάτων: «Η Ακρίδα κείτεται βαριά» είναι ο τίτλος του και παρουσιάζει νικητές τους Συμμάχους και ηττημένη τη Γερμανία. Ανάμεσα στην οικτρή πραγματικότητα της ναζιστικής κατοχής και την «πραγματικότητα» της Ακρίδας, ο κόσμος αρχίζει να αναρωτιέται: ποια είναι τελικά η αληθινή πραγματικότητα;

Οι δέκα ιστορίες της «Δεκάτης Δεκεμβρίου» (2013) του Τζορτζ Σόντερς κινούνται μεταξύ ενός ακραίου παραλογισμού και ενός πικρού ρεαλισμού που διαμορφώνει το διαβρωτικό χιούμορ του συγγραφέα και οι πλούσιες δόσεις δυστοπίας που εμφανίζονται σε απλές πτυχές της καθημερινότητας. Καταπιεσμένα συναισθήματα, ενήλικες απογοητευμένοι και αυτοκαταστροφικοί έφηβοι, φαινομενικά αδιάφοροι μυθοπλαστικά, ατενίζουν τη ζωή και το μέλλον τους χωρίς ελπίδα, σε έναν κόσμο, όπου η αγάπη και η τρυφερότητα δεν πρέπει να είναι αναχρονιστικές μαύρες φωτογραφίες.

Όπως είχε πει και ο ίδιος ο Χάξλεϋ το 1958, «Σήμερα μου φαίνεται πολύ πιθανό ο τρόμος να μας αγκαλιάσει μετά από έναν αιώνα». Τότε, δεν είχαν μπει στο καθημερινό λεξιλόγιο όροι όπως παγκοσμιοποίηση, μεταλλαγμένα τρόφιμα, βιογενετική…Πόσο δίκιο είχε!

Πηγή

Αναδημοσίευση και επεξεργασία: Philomαtheia 26 Δεκεμβρίου 2019

Το αυθεντικό κείμενο υπέστη μικρές τροποποιήσεις σε συντακτικό και μορφολογικό επίπεδο, οι οποίες δεν έχουν επηρεάσει το περιεχόμενο, την σημασιολογία και το ύφος του. Για το αυθεντικό κείμενο ανατρέξτε στην συνημμένη πηγή.

της Μαίρης Βηλαρά

Σύμφωνα με τον Γερμανό φιλόλογο -και γλωσσολόγο(;)- George Curtius (1820-1885), η λέξη Όλυμπος προέρχεται από τη ρίζα -λαμπ- και ερμηνεύεται σαν ο ολολαμπής, ο ολόλαμπρος ή ο ολόλευκος. Έτσι, οι Ολύμπιοι θεοί είναι οι «Λαμπεροί ή Λάμποντες θεοί».

Image from Google

Δίας ή Ζευς: Το όνομα του Δία [ή με μια μικρή παραλλαγή του πρώτου γράμματος (Δίας - Βίας)], είναι ένα από τα κατ’ εξοχήν ονόματα δύναμης, δηλαδή παραπέμπει στη δύναμη (βία) και την εξουσία του μεγάλου θεού.

Μερικοί ετυμολογούν το όνομά του σε σχέση με τη ζωή (~Ζευς), δηλαδή «ζωοδότης», λόγω του ότι είναι ο γεννήτορας των θεών και των ανθρώπων ή από το αρχαιοελληνικό ρήμα «ζεύγνυμι» (= βάζω κάτω από το ζυγό, υποτάσσω, συνδέω, ενώνω), επειδή ο Δίας, μετά την κατατρόπωση του πατέρα του, του Κρόνου, ανέλαβε να ενώσει ξανά τον κόσμο και να τον υποτάξει στη δική του κοσμική εξουσία.

Ήρα: Μερικοί θεωρούν πως το όνομα της Ήρας προέρχεται από αναγραμματισμό της λέξης «ἀήρ» = αέρας, ενώ άλλοι ισχυρίζονται πως προέρχεται ετυμολογικά από τη λέξη «έρα» που σημαίνει γη, με αναγραμματισμό της λέξης «Ρέα», που είναι μια θεότητα, η οποία ταυτίζεται με το στοιχείο της γης. Η Ήρα, γενικά είναι μια ισχυρή θεά, που εξουσιάζει κι αυτή, τη γη και τον αέρα, ως σύζυγος του κοσμοκράτορα Δία. Βρίσκεται στο μεταίχμιο ανάμεσα στον ουράνιο κόσμο και στα γήινα πράγματα. Μυστικιστικά, αντιπροσωπεύει τη δύναμη της ψυχής και την εκδήλωση της ζωής πάνω στη γη.

Σύμφωνα με άλλες εκδοχές, το όνομά της σχετίζεται με την «ὤρα» = εποχή, κατάλληλη στιγμή, εξ ου και ωραίος = αυτός που βρίσκεται στην καλύτερη στιγμή του, ο ώριμος, ο όμορφος ή με τη λέξη «ἤρως» = ήρωας, επειδή η Ήρα μπορούσε να καταστήσει κάποιον ένδοξο, όπως συνέβη με τον Ηρακλή (< Ήρα + κλέος = αυτός που δοξάστηκε χάρη στο μίσος της Ήρας).

Ερμής: Το όνομα του Ερμή προέρχεται από το αρχαιοελληνικό ρήμα: εἴρω, το οποίο έχει δύο σημασίες: α) συνδέω, ενώνω (εξού και «ειρήνη» = ο συνδετικός κρίκος, που ενώνει τους ανθρώπους) και β) λέγω, ομιλώ, αναγγέλλω. Είναι προφανές πως το όνομα «Ερμής» προσιδιάζει στη δεύτερη σημασία του ρήματος, καθώς, ως γνωστόν, ήταν ο αγγελιοφόρος των θεών, αλλά και γενικότερα ο θεός του λόγου, της επικοινωνίας, της νόησης, της ομιλίας, της ευφράδειας.

Πιθανόν η λέξη αυτή σχετίζεται με τον Ερμή Τρισμέγιστο (τρεις + magister = μάγιστρος, μάγος), τον σεληνιακό θεό των Αιγυπτίων, Θωθ, προστάτη και εμπνευστή της αστρολογίας και της αλχημείας, ο οποίος ταυτίστηκε με τον Ερμή της ελληνικής μυθολογίας. Εξάλλου, ο Ερμής ήταν ένας πολυμήχανος θεός, που κατά κάποιον τρόπο σχετιζόταν με το μυστήριο και τον αποκρυφισμό, διότι ένα από τα καθήκοντά του ήταν να μεταφέρει τις ψυχές των νεκρών, ως τον ποταμό Αχέροντα και να τις παραδίδει στον Χάροντα (ψυχοπομπός).

Ετυμολογια ονομάτων των Θεών του Ολύμπου! Τι σημαίνουν τα ονόματα; Δίας Ήρα Άρτεμις

Image from Google

Απόλλωνας: Ο Απόλλωνας υπήρξε ο θεός του φωτός (γι’ αυτό αποκαλείται και Φοίβος (<ρ. φάω = φωτίζω, ουσ. φάος = φως) = φωτεινός), της μουσικής και της μαντικής τέχνης. Το όνομά του προέρχεται από το στερητικό “α” και τη λέξη «πολλών», δηλαδή αυτός που δεν προορίζεται για τους πολλούς. Ίσως, να θεωρήθηκε πως λόγω των μαντικών του ικανοτήτων, τις οποίες σε λίγους ανθρώπους μετέδιδε, ήταν ο θεός «των λίγων και εκλεκτών».

Άλλες εκδοχές είναι οι εξής: το όνομα Απόλλων ίσως σχετίζεται με τη φράση «ἀπέλλαι σηκοί» = ιεροί λίθοι, κατά τον λεξικογράφο Ησύχιο, οι οποίοι ήταν σημαντικοί στη λατρεία του θεού ή με το ρήμα «πέλομαι ή πολέω-ῶ» = περιφέρομαι, κινούμαι πέριξ ή με τη λέξη «ἀπελος» = ισχύς, δύναμη. Η δύναμη του θεού Απόλλωνα ήταν πολυεπίπεδη και μυστηριακή. Δύναμη πνευματική και ψυχική (ο διαφωτιστής των ψυχών και των πνευμάτων, μέσω των μυστηριακών θεσφάτων και των μαντειών), αλλά και δύναμη σωματική (γοητεία, ικανότητα τόξευσης και πρόκλησης βλάβης από απόσταση: ἐκηβόλος Ἀπόλλων).

Άρης: Η ετυμολογία του ονόματος του θεού Άρη, είναι η εξής: το όνομα "Άρης" προέρχεται από το αρχαιοελληνικό συνηρημένο ρήμα "αἱρέω-ῶ",που σημαίνει “συλλαμβάνω, κυριεύω” ή από το "ἀναιρέω-ῶ", που σημαίνει “φονεύω, σκοτώνω’’, υποδηλώνοντας και επιβεβαιώνοντας την πολεμική και επιζήμια για τους ανθρώπους, δράση του θεού Άρη. [Άρης = πλήγμα, βλάβη, ἀρά (= κατάρα) για τους θνητούς].

Ποσειδώνας: Ο ενοσείχθων ή σεισίχθων (= κοσμοσείστης) Ποσειδώνας, προέρχεται ετυμολογικά από: α) πότος ή πόντος (= θάλασσα) + δάω (= μαθαίνω, κατέχω κάτι, είμαι ειδήμων, γνωρίζω καλά), δηλαδή αυτός που γνωρίζει καλά, συνεπώς εξουσιάζει τη θάλασσα και γενικά το υγρό στοιχείο, β) πόσις (<ρ. πίω = πίνω) + δοῦναι (< ρ. δίδωμι = δίνω),δηλαδή αυτός που παρέχει το πόσιμο ύδωρ, γ) εἴδη + ποιῶν, αυτός που δημιουργεί τα παράξενα πλάσματα (είδη) της θάλασσας, που δεν υπάρχουν στη στεριά.

Πλούτωνας: Ο θεός του θανάτου και του Κάτω Κόσμου. Ήταν γνωστός και με το όνομα Άδης (< στερητικό α + ἰδεῖν = αόρατος, αθέατος κόσμος ή στερητικό α + δέδια = ατρόμητος, «αδάμαστος»). Έτσι μάλιστα ονομαζόταν συνεκδοχικά όλο του το βασίλειο, που βρισκόταν στα σκοτεινά έγκατα της γης. Πιθανή είναι η συσχέτιση του ονόματός του με το ρ. πλανάωμαι-ῶμαι = περιπλανιέμαι, περιφέρομαι, δεν έχω μόνιμο τόπο διαμονής, διότι ένα βασικό χαρακτηριστικό των ψυχών που φιλοξενούνταν στο βασίλειό του ήταν η συνεχής περιφορά και κίνηση, χωρίς κάποιον συγκεκριμένο χώρο στάσης. Η άϋλη φύση των ψυχών, δηλαδή, τους έδινε αιθέριες ιδιότητες· δεν είχαν βάρος, σώμα, υλική απόσταση για να σταθούν σε ένα σημείο, όπως και ο αέρας που συνεχώς κινείται. Επίσης, επειδή ο Πλούτωνας έχει το βασίλειό του μέσα στη γη, θεωρείται χθόνιος θεός, ο οποίος δεδομένης και της ένωσής του με την Περσεφόνη, την κόρη της θεάς Δήμητρας, σχετίζεται με την παραγωγή των δημητριακών. Επειδή, λοιπόν, θεωρείται ανάμεσα στα άλλα και θεός της γονιμότητας και της γεωργικής αφθονίας, ονομάζεται «Πλούτων», δηλαδή ένα παράγωγο της λέξης «πλούτος», εννοώντας φυσικά τον «πλούτο» της γης, την καλή σοδειά.

Ήφαιστος: Ο θεός της φωτιάς και των τεχνών. Το όνομά του προέρχεται α) από το ρ. φάω = φωτίζω + ἵστωρ = ο γνώστης, δηλαδή αυτός που είναι ειδήμων στη γνώση του φωτός ή της φωτιάς, β) από το ἅπτω = ανάβω, γ) από το Άφαιστος: προθετικό α + φαιστός (< ρ. φάω) = λαμπερός, φωτεινός.

Αθηνά: Η θεά της σοφίας, της φρόνησης, της υγείας και των οικιακών τεχνών. Ακόμη, είναι πολεμική θεά, με γνώμονα το δίκαιο και τη φρόνηση. Η πιο δημοφιλής ετυμολογία του ονόματός της είναι: Α-θεο-νόα ή Η-θεο-νόα, δηλαδή «η νόηση του θεού», κατά τον Πλάτωνα.

Άλλες εκδοχές: α)nbsp;από το ρ. ἀθρέω-ῶ = βλέπω, παρατηρώ, εξετάζω (εξ ου και «γλαυκώπις Ἀθήνη» (< ρ. γλεύσσω = βλέπω καθαρά) = αυτή που βλέπει καθαρά και ἄθρει και ἄθρησον = σκέψου, γ) από το στερητικό α + θήνη (~θηλή) = η αθήλαστη (διότι γεννήθηκε από το κεφάλι του Δία και όχι από τη μητέρα της, την Μήτιδα (< Μήτις = σύνεση, φρόνηση), άρα δεν θήλασε).

Άρτεμη: Η θεά της σελήνης, του κυνηγιού, των αγριμιών και των δασών. Της αρέσει το κυνήγι, οι φόρμιγγες, οι χοροί, οι εκκωφαντικοί αλαλαγμοί, τα σκιερά δάση και οι δίκαιες πόλεις. Η ετυμολογία του ονόματός της προέρχεται από το ουσ. ἀήρ + τέμνω, δηλαδή αυτή που σκίζει τον αέρα,μάλλον λόγω της ιδιότητάς της να εξακοντίζει τα βέλη της στον αέρα εναντίον των θηραμάτων. Το δε επίθετο «ἀρτεμής» σημαίνει άρτιος, σώος, αβλαβής.

Αφροδίτη: Η θεά του έρωτα, του αισθησιασμού, της καλαισθησίας και της ομορφιάς. Είναι γνωστή η ιστορία της γέννησής της· αναδύθηκε μέσα από τον αφρό, που σηκώθηκε γύρω από την αθάνατη σάρκα του ουρανού, δηλαδή γύρω από τα γεννητικά όργανα του ουρανού, που έκοψε ο γιος του, ο Κρόνος και τα πέταξε στη θάλασσα (βλ. «Θεογονία» Ησιόδου στ. 188-193). Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ετυμολόγηση του ονόματος της θεάς από τον παράλληλο τύπο «Αβροδίτη» = αβροδίαιτη, αυτή που διάγει βίο τρυφηλό.

Δήμητρα: Η θεά της βλάστησης, της γονιμότητας και της αναπαραγωγής. Μαζί με την κόρη της την Περσεφόνη, συμβολίζει την κυκλική εκδήλωση της ύπαρξης μέσα από τη ζωή (ο κύκλος των εποχών), τον θάνατο και την αναγέννηση. Το όνομά της ετυμολογείται από το δη ή γη + μήτηρ = η Μητέρα-Γη. Το προσωνύμιο αυτό αποδιδόταν στη Δήμητρα, που ήταν η υπεύθυνη για την ανθοφορία της γης και τη δημιουργία των ζωοφόρων καρπών, που φυτρώνουν στην παντοτρόφο (ή κουροτρόφο) γη.

Image from Google

Εστία: Η θεά του σπιτιού και της οικογενειακής συγκέντρωσης. Η πιο σεμνή, αγνή και σεβαστή θεά, η πρεσβυτέρα όλων των θεών. Το όνομά της ετυμολογείται από τον δεύτερο τύπο του απαρεμφάτου του ρήματος ἵστημι = στέκομαι (ἑστηκέναι και ἑστάναι), ή από το ρήμα «ἕζομαι» = κάθομαι, επειδή το «γέρας» (= προνόμιο, έπαθλο) που της έδωσε ο Δίας, μετά τον όρκο της αιώνιας παρθενίας της, ήταν να στέκεται στο κέντρο της οικίας των θνητών, στην εστία, όπως ονομάστηκε, η οποία συμβολίζει την κυκλική συγκέντρωση και ένωση της οικογένειας, γύρω από το σημείο αφής της φωτιάς. Το «ιερό πυρ» της Εστίας, το οποίο στάθηκε η αφορμή να θεωρηθεί η φωτιά και ως μέσο εξαγνισμού, έπρεπε να διατηρείται άσβηστο στον οίκο, για να προστατεύει τα μέλη του από κάθε κακό.

Μία άλλη εκδοχή λέει πως το όνομα «Εστία» σχετίζεται με την «ἐσσία» = ουσία, διότι τιμής ένεκεν, πάντοτε λάμβανε το «πίαρ» (< λατ. optimus = άριστος), δηλαδή το εκλεκτό κομμάτι, την «ουσία» από τα σφάγια των θυσιών.

Πηγή

Αναδημοσίευση και επεξεργασία: Philomαtheia 01 Δεκεμβρίου 2019
Το αυθεντικό κείμενο υπέστη μικρές τροποποιήσεις σε συντακτικό και μορφολογικό επίπεδο, οι οποίες δεν έχουν επηρεάσει το περιεχόμενο, την σημασιολογία και το ύφος του. Για το αυθεντικό κείμενο ανατρέξτε στην συνημμένη πηγή.

Του Παντολέοντος Φλωρόπουλου

Για το αυθεντικό κείμενο προ της απαιτούμενης για την παρούσα παρουσίαση επεξεργασίας ανατρέξτε στη πηγή στο τέλος του άρθρου. Το ιστολόγιο παραθέτει πληροφορίες και δεν συμφωνεί απαραιτήτως με όλα τα στοιχεία και τις απόψεις που παρουσιάζονται.

Η λέξη «Έλλην» είναι σύνθετη από το Ελ και το λην. Όπου Ελ είναι ο (θεός) Ήλ – ιος, ο ζωοδότης, ο φωτοδότης. Η κατάληξη της λέξης «ήλ ιος» σημαίνει ότι αυτό το ουράνιο σώμα που δίνει ζωή στη γη, αντλεί το φως του από τον Ελ ή Ηλ, δηλαδή τον Θεό. Ο Ήλιος δεν ήταν Θεός, ήταν αυτός που αντλούσε ή δεχόταν φως από το Θεό και, με τη σειρά του αυτός το έδινε στη γη.

Image from Google

Ελ ή Ηλ, όπως: Ηλεία, δηλαδή η χώρα του Ήλιου. Η Ελ υμπία ή Ολυμπία δεν είναι τυχαίο που βρίσκεται στην Ηλεία. Όπως και ο Όλυμπος δεν είναι τυχαίο που βρίσκεται στην Ελ λάδα.

Και λην, είναι απαρέμφατο του ρήματος λάω, που σημαίνει βλέπω. Έλ – λην δηλαδή σημαίνει «αυτός που (μπορεί και) βλέπει τον Ήλιο», δηλαδή αυτός που (μπορεί και) βλέπει τον θεό ή «αυτός που ζει σύμφωνα με τις ιδιότητες του Ήλιου», δηλαδή του θεού, είναι ο ευσεβής. Έλλην είναι αυτός που ζει σύμφωνα με τους νόμους (και τις δυνάμεις) του Φωτός και Ελλάνιος είναι αυτός που κατάγεται από τους προγόνους, οι οποίοι ζουν σύμφωνα με τους νόμους του Φωτός ή είναι ο κάτοικος αυτού τούτου του (Ουρανίου) Φωτός.

Αυτά, διότι: Ελ (ηλ) ιος είναι αυτός που κατάγεται από το Φως, από το αρχέγονο Φως, από την Πρώτη Δύναμη, εκείνη που δημιούργησε τα πάντα.

Έλ λην και Ελ λας. Όπου λας είναι η πέτρα (εξ ου και λατομείο) άρα Ελ –λας σημαίνει «η πέτρα των θεών» ή «ο θρόνος των θεών» ή Ελλάς είναι «ο γήινος τόπος που είναι κατοικία των θεών», όχι μόνο, Ελλάς μπορεί να είναι και «το υλικό σώμα εντός του οποίου κατοικεί το Φως», δηλαδή Ελλάς μπορεί να είναι το σώμα όπου κατοικεί η ψυχή, όπου κατοικεί ο (ενσαρκωμένος) θεός, η ψυχή που έλκει την καταγωγή της από τον Ελ (Ηλ) ιο, είναι «ο άνθρωπος με ψυχή» σε αντίθεση μ’ εκείνο το σώμα που δεν είναι τόπος κατοικίας του Φωτός, δηλαδή της ψυχής. Το λέει ο Ερμής ο Τρισμέγιστος(Αιγυπτιακός θεός Θωθ): «Ο άνθρωπος είναι θνητός θεός και ο θεός είναι αθάνατος άνθρωπος».

Κατ’ αυτά, Έλληνες είναι εκείνοι που (προ)φέρουν τον Έλληνα Λόγο και δη όχι όσοι ομιλούν, αλλά όσοι αισθάνονται την Ελληνική γλώσσα, όσοι μπορούν να την αποκωδικοποιήσουν και να διεισδύσουν στα άδυτα των αδύτων. Έλληνες, εν τέλει, ΔΕΝ είναι εκείνοι που κατοικούν στην Ελ λάδα, αλλά εκείνοι που (όπου και αν βρίσκονται, σε όποιο σημείο της γης και αν κατοικούν) προ – φέρουν τον Ελληνικό Λόγο.

Από το «λας» βγαίνει και το «λαός». Λαός σημαίνει «πλήθος από πέτρες». Ο Δευκαλίων και η Πύρρα κατά συμβουλήν του Διός μετά τον κατακλυσμό έριχναν πέτρες πίσω τους, οι οποίες μεταμορφώθηκαν σε ανθρώπους κι αυτοί οι άνθρωποι είναι οι πρόγονοι του σημερινού ανθρωπίνου γένους. Μπορεί εύκολα να υποθέσει κανείς, ότι πριν από τον Δευκαλίωνα και την Πύρρα υπήρχε κάποιο πρότερο ανθρώπινο γένος που δεν ιστορήθηκε, μέλη του οποίου ήταν οι πρόγονοί μας, οι διασωθέντες Δευκαλίων και Πύρρα. Λοιπόν, οι πέτρες του Δευκαλίωνα έγιναν άντρες και οι πέτρες της Πύρρας έγιναν γυναίκες. Ίσως η παροιμία «έριξε μαύρη πέτρα πίσω του» να κρατάει από τότε ως ζευγάρι με το μύθο του Δευκαλίωνα και (ίσως) να σημαίνει ακριβώς το αντίθετο της δημιουργίας, δηλαδή το ρημαδιό, έναν τόπο, ένα σπίτι που έμεινε χωρίς τους ανθρώπους του.

Συνοπτικά, η λέξη «Έλλην», σημαίνει «αυτός που (μπορεί και) βλέπει τον θεό». Αυτός δηλαδή του οποίου η υψηλή κραδασμική συχνότητα είναι ίδια μ’ εκείνη του Φωτός, άρα του επιτρέπει να «βλέπει» την αντίστοιχη συχνότητα, στην οποία γίνονται ορατοί οι θεοί.

Ας πάμε τώρα στη λέξη «άνθρωπος». Μας είπαν στο Σχολείο ότι η λέξη «άνθρωπος» προέρχεται από το «άνω θρώσκω» και αγνόησαν επιδεικτικά τις άλλες εκδοχές, διότι χρειάζονταν μία θεολογική ερμηνεία. Είναι σημαντικό να παραθέσουμε τα ευρήματα μιας άλλης, αποκαλυπτικής προσέγγισης:

Η λέξη «άνθρωπος» προέρχεται (κατά το Liddel & Scott) από το ανήρ + ωψ (γεν. ωπός, από το ρήμα ορώ) είναι «ο έχων όψιν ή πρόσωπον ανδρός». Ανδρ – ωπός. Όπως πρόσ – ωπον. Δεν είναι homo (χώμα), είναι «αυτός που είναι ανήρ κατά την όψιν» ή ακόμα και «αυτός μόνο – και όχι άλλος – που μπορεί να δει τον άνδρα», όπου ανήρ (άνδρας) είναι «αυτός που δεν είναι νηρός», δηλαδή νεαρός. Και (νηρός, νεαρός) σημαίνει πρόσφατος, ακραιφνής (ακεραιο – φανής, δηλαδή, ακέραιος, καθαρός, ανόθευτος) εξ ου το νηρόν, δηλαδή το νερόν, το ύδωρ, πρόσφατον ή ψυχρόν ύδωρ, άρτι κομισθέν εκ της πηγής, το δροσερό νερό, το φρέσκο νερό, ανήρ επομένως σημαίνει «αυτός που δεν είναι νηρός, δεν είναι νεαρός, δεν είναι νέος, αλλά ενήλιξ, έχων (σεβαστήν) ηλικίαν, αυτός που δεν έχει πλέον ανάγκη από ενσαρκώσεις, έχει ολοκληρώσει την πνευματική του διαδρομή, ο αρχαίος, ο σοφός, ο σεβάσμιος, ο φωτεινός. Δεν είναι ακραιφνής (ακεραιοφανής) δηλαδή δεν φαίνεται ακέραιος, άρα δεν είναι ορατός, αλλά αισθάνεσαι ίσως μία (φωτεινή) σκιά, ένα αερικό, ένα πνεύμα. {Βλ. και Νηρεύς, ο αρχαίος θαλάσσιος άρχοντας (των νηρών, νερών) της Μεσογείου, οι Νηρηίδες, οι κόρες του Νηρέα, οι Νεράιδες (των παραμυθιών) στις πηγές και τα ρυάκια}.

Το νηρόν (νερό) αφήνει εκστατικό τον προσεκτικό ιχνευτή, επειδή ως στοιχείο ταυτίζεται με την ουσία της νεότητος. Και, όντως, το νερό είναι μεταγενέστερο (δηλαδή νεότερο) του αντιθέτου του στοιχείου, του πυρός. Η παρατήρηση μπορεί να οδηγεί και στο ότι ο ανήρ (αντίθετο του νηρού, νεαρού) ισούται με το πυρ (αντίθετο του νερού) κατά την εξίσωση: Αν Α = Β και Β = Γ, τότε Α = Γ. Συνεπώς ο ανήρ = πυρ, δηλαδή πυρφόρος, αρχέγονος, θεός. Ανήρ, άνθρωπος, κατ’ επέκταση, σημαίνει «αρχαίος στην όψη» ή «αρχαίος όταν τον βλέπεις» ή «αιώνιος, με το πρόσωπό του σαν τη φωτιά, που μπορείς να τον δεις», δηλαδή αθάνατος, φωτεινός, θεός ή «ομοίωση του θεού». Μπορεί και να σημαίνει «το ον που μπορεί να δει τον Θεό σε αντίθεση με τα άλλα όντα».

Συνοπτικά πάλι, η λέξη «άνθρωπος», όπως και η λέξη «Έλλην» σημαίνει «αυτός που (μπορεί και) βλέπει τον θεό». Αυτός δηλαδή του οποίου η υψηλή κραδασμική συχνότητα είναι ίδια μ’ εκείνη του Φωτός, άρα του επιτρέπει να «βλέπει» την αντίστοιχη συχνότητα, στην οποία γίνονται ορατοί οι θεοί. Έλλην ή Άνθρωπος είναι η εξελιγμένη πνευματικά οντότητα και καθόλου βέβαια ο πολίτης ενός κράτους, το οποίο αυθαίρετα και για λόγους υποτιθέμενης ιστορικής εξελιξιμότητας ονομάζεται «Ελλάς».

Η ανακάλυψη ότι οι δύο λέξεις «Έλλην» και «Άνθρωπος» (μοναδικά στην Ελληνική Γλώσσα) έχουν ετυμολογικά την ίδια ακριβώς αρχετυπική σημασία, οδηγεί σε νέα περιοχή αναζήτησης, κεντρικό αξίωμα της οποίας είναι ότι ο Έλλην – Άνθρωπος είναι διάφορος του βαρβάρου.

Το πρώτο συνθετικό της λέξης «άνθρωπος» είναι ίδιο με το πρώτο συνθετικό της λέξης «Ανδρομέδα». Μήπως κάτι τέτοιο δεν είναι τυχαίο; Ας το διερευνήσουμε:

Η λέξη «Ανδρομέδα» είναι σύνθετη λέξη. Αποτελείται από το ουσιαστικό «ανήρ» (γεν. ανδρός, δηλαδή το πρώτο συνθετικό της λέξης «άνδρ – ωπος» ή «άνθρ – ωπος») και το αρχαίο ρήμα «μέδω», το οποίο σημαίνει: άρχω, κυβερνώ, βασιλεύω, προστατεύω. Μέδων (συναντάται στον Όμηρο), Μεδεών (Δήμος Μεδεώνος, στην Ακαρνανία), Μέδουσα. Πρόσφατα η Επιστήμη ανακάλυψε την «αθάνατη μέδουσα». Η οποία αντί να πεθάνει, ανανεώνει τα κύτταρά της και αρχίζει τη ζωή της από την αρχή…

Image from Google

Λοιπόν, «Ανδρο – μέδα» σημαίνει «ο (ουράνιος) τόπος, όπου βασιλεύει ο άνθρωπος». Αυτός ο αρχαίος, ο φωτεινός, ο πύρινος, ο αθάνατος, ο άνθρωπος, είναι Έλ – λην. Πύρινος; Ναι. Όπως και η λέξη «Σείριος», η οποία (κατά το Liddell & Scott) σημαίνει: “Ο κατακαίων, θέριος (καλοκαιρινός) θερμός, όνομα του κυνάστρου, Λατ. Sirius (ίδε κύων V) επειδή ο αστήρ ούτος χαρακτηρίζει την εποχήν της μεγίστης θερμότητος, δηλ. από 12 Αυγούστου μέχρι 12 Σεπτεμβρίου κατά το Ιουλ. Ημερολ.”. Κατακαίων δε, καυτός, μπορεί να είναι ο Σείριος όχι εν τοις πράγμασι, αλλά με την πνευματική έννοια. Εξ ου και ο όρκος του Σωκράτη «μα τον Κύνα».

Ελλάνιος, Έλλην, Άνθρωπος, Ανδρομέδα, Σείριος, είναι πέντε λέξεις που σχετίζονται άμεσα μεταξύ τους, έχουν ετυμολογικά την ίδια ρίζα, την ίδια καταγωγή, έχουν μάλλον κοινό παρανομαστή.

Επομένως, η λέξη “άνθρωπος” δεν είναι απαραίτητο να προέρχεται από το «άνω θρώσκω» (η ερμηνεία αυτή θα φάνταζε αμφισβητίσιμη έως αβάσιμη) αλλά από την γενική ή την αιτιατική του “ανήρ + ωψ”. Α + νηρ σημαίνει κατά λέξη “αυτός που δεν είναι νηρός, δηλαδή νεαρός”, δηλαδή ο παλαιός, ο αρχαίος, ανήρ δεν σημαίνει το αρσενικό που είναι σε αντιπαράθεση με το θηλυκό. Η λέξη «ανήρ» (γεν. ανδρός ή ανθρός) περιέχει και το αρσενικό και το θηλυκό, γι’ αυτό και οι αρχαίοι Έλληνες έλεγαν «άνδρες Αθηναίοι», δεν το έκαναν από περιφρόνηση προς τις γυναίκες, όπως νομίζουν οι αδαείς…

Συναφές θέμα είναι η λέξη «Γραικός». Η ετυμολογία της λέξης είναι μάλλον άγνωστη. Πέραν της μυθολογικής, υπάρχουν διάφορες εκδοχές, κυριότερη από τις οποίες είναι εκείνη των Λατίνων, που ονόμασαν Γραικούς τους Έλληνες αποίκους στην αρχαία Ρώμη και κατάγονταν από την πόλη Γραία της Εύβοιας.

Δεν θα ήταν όμως άνευ αξίας να επιχειρήσουμε κάποια ετυμολογική προσέγγιση. Κατά τον Αριστοτέλη (στα Μετεωρολογικά του) λέει ότι στην περιοχή της Δωδώνης κατοικούσαν οι Σελλοί, που αποκαλούνταν Γραικοί και τώρα Έλληνες. Φαίνεται ότι η λέξη «Γραικός» είναι αρχαιότερη της λέξης «Έλλην», έχει επομένως σχέση ότι η λέξη «γηραιός» είναι συνώνυμο της λέξης «ανήρ». Τη λέξη «ανήρ» την αναλύσαμε παραπάνω: ο μη νέος, ο παλαιός, ο ειδωλολάτρης, ο κακός άνθρωπος, ο αντίχριστος, ο λωποδύτης, δηλαδή ο παλαιός άνθρωπος, ο παλιάνθρωπος, ο Έλληνας, ο Γραικός. Λοιπόν, γραυς, γραία, γριά. «Γραία» είναι θηλυκό της λέξης «Γέρων». Γήρας. Και «γήρειον», δηλαδή το χνούδι κάποιων λουλουδιών που αποξηραίνεται και το παίρνει ο αέρας. Στα Λατινικά λέγεται «pappus». Εξ ου: Παππούς.

Με την προσέγγιση αυτή βρισκόμαστε σε καλό δρόμο. Έχουμε στόχο να βρούμε τη σημασία της λέξης «Γραικός» που σχετίζεται με την λέξη «παππούς», δηλαδή αρχαίος, παλαιός.

Οι Γραίαι (γριές) ήταν θυγατέρες του Φόρκυος και της Κητούς και φύλακες των Γοργόνων. «Γραικός» έγινε μετά την σύντμηση της λέξης «γραϊκός» που σημαίνει «αυτός που μοιάζει με γριά». «Γραίκες» είναι «οι των Ελλήνων μητέρες». «Γρέκι» στη λαϊκή γλώσσα των ξωμάχων ακόμα σήμερα είναι το παλιό (συλλογικό, μάλλον) καταφύγιο, όπου μπορείς να κοιμηθείς με ασφάλεια..

Στην αναζήτηση αυτή μπορεί να έχει σημασία και η ετυμολογία της λέξης «Έλλοψ». Από τη λέξη αυτή βγαίνει και η λέξη «ελλά», που σημαίνει καθέδρα. Άρα: Ελλάς (ή Ελλανία) είναι «η έδρα των θεών». Ελλοί ή Σελλοί, οι ιερείς της Δωδώνης. Έλληνες ή Ελλάνιοι ή Ελλήνιοι είναι οι κάτοικοι της έδρας των θεών ή, μάλλον, οι απόγονοί τους. Ελλοπία ήταν η χώρα της Δωδώνης. Έλλοψ ήταν υιός του Ίωνος. Έλλοπες ήταν οι «ελλείποντες της οπός, τουτέστιν άφθογγοι, άφωνοι και οι λεπιδωτοί και δασείς και τραχείς».

Λοιπόν, αυτοί οι λεπιδωτοί και δασείς και τραχείς ήταν οι πανάρχαιοι Γραικοί, αρχαιότεροι των Ελλήνων. Σε κάποια στιγμή της Ιστορίας έγιναν αποδέκτες της Γνώσης, του φωτός (Ελ ή Ηλ) ή του πυρός του Προμηθέα (Πύρρα) και μετατράπηκαν σε εκείνους που μπορούσαν να δουν τον θεό, μετατράπηκαν δηλαδή σε «Έλ – λην».

Πηγή

Αναδημοσίευση και επεξεργασία: Philomαtheia 09 Νοεμβρίου 2019
Το αυθεντικό κείμενο υπέστη μικρές τροποποιήσεις σε συντακτικό και μορφολογικό επίπεδο, οι οποίες δεν έχουν επηρεάσει το περιεχόμενο, την σημασιολογία και το ύφος του. Για το αυθεντικό κείμενο ανατρέξτε στην συνημμένη πηγή.

TRANSLATE

Wikipedia

popular posts

categories

weekly inspo

support

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ

TRANSLATE

Wikipedia

popular posts

categories

Trending Now

weekly inspo

support

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ