Αυτοβελτίωση μέσω γραφής (προτάσεις αυτοβοήθειας) | Μέρος I

Η ευεργετική ιδιότητα της γραφής γίνεται πλέον όλο και περισσότερο γνωστή (journaling, post notes κ.λπ.). Το να αποδίδεις γραπτά ό, τι έχεις στο μυαλό σου (σε επίπεδο ταξινόμησης της καθημερινότητας, εκτόνωσης των συναισθημάτων ή και προσπάθεια ανακάλυψης βαθύτερων εσωτερικών εννοιών) σε βοηθά να αντικρίσεις με πλέον χειροπιαστό (άρα ευμετάβλητο) τρόπο κάθε πτυχή του εξωτερικού ή εσωτερικού σου κόσμου.

από τον δημιουργό Pexels του Pixabay

Στο παρόν άρθρο δεν αναφερόμαστε στην γραφή που εξυπηρετεί την καθημερινότητά μας (λίστα για τα ψώνια, to-do κ.λπ.), αλλά στην γραφή που μας βοηθάει να εκτονώσουμε τα ενδότερά μας σε στιγμές άγχους και σε εκείνη που μας βοηθάει, εν τέλει, να λύσουμε μεγάλα κατά τα φαινόμενα μυστήρια της ζωής μας - στη γραφή ως μέσο αυτοβελτίωσης και αλλαγής των προβληματικών σημείων της καθημερινότητάς μας.

Η γραφή υπό αυτή την έννοια αξιοποιείται με βάση δύο άξονες: τόσο ως μέσο έκφρασης και εξωτερίκευσης των σκέψεων και συναισθημάτων (άμεση και παροδική εκτόνωση) όσο και ως τον βασικό τρόπο με τον οποίο μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε ποιοί είμαστε, πώς θέλουμε να ζούμε, ποιά είναι τα όριά μας κ.ο.κ. (βαθμηδόν εκτόνωση με μόνιμα αποτελέσματα). Επί της παρούσης αναφερόμαστε στην πρώτη περίπτωση (με την δεύτερη θα ασχοληθούμε σε επόμενο άρθρο).

Υπάρχουν πάμπολλες διαφορετικές τεχνικές γραφής που ταιριάζουν σε πάμπολλους διαφορετικούς ανθρώπους. Ένα όμως είναι το στοιχείο που δεν πρέπει να λείπει για να είναι η γραφή (και η αυτοβελτίωση) αποτελεσματική: η ειλικρίνεια.

Ακολουθούν τέσσερις μικρές προτάσεις αυτοβοήθειας μέσω της γραφής στην καθημερινότητα:

Μην φοβάσαι να αυτοσαρκαστείς
━━━

Ρωτάς απεγνωσμένα ξανά και ξανά τον εαυτό σου «γιατί;»; «Γιατί μου συμβαίνει αυτό;», «γιατί σε μένα», «γιατί εγώ;». Γράψε σε ένα χαρτί με μεγάλα κεφαλαία γράμματα «ΓΙΑΤΙ;». Γράψε μια ειρωνική, αυτοσαρκαστική απάντηση που να απευθύνεται στον εαυτό σου: «γιατί είσαι ζώον, για αυτό». Άφησε τον εαυτό σου να γελάσει με το μερίδιο ευθύνης σου στην απόγνωσή σου. Μετά προσπάθησε να απαντήσεις σοβαρά στο γιατί σου συμβαίνει αυτό. Μόλις αποδεχτείς την ευθύνη σου μέσω του αυτοσαρκασμού η απάντηση θα έρθει πολύ πιο εύκολα. Και να μην έρθει, τουλάχιστον θα περιορίσεις το άγχος. Στην αρχή φαίνεται χαζό και ανούσιο, αλλά με τον καιρό οφελεί πραγματικά την ψυχή (σε σημείο που, κάποια στιγμή, δεν θα είναι καν απαραίτητο). Σημείωση: δεν απαγορεύεται να αυτοσαρκαστείς σε μια στιγμή αδυναμίας σου, επιβάλλεται. Δεν μειώνεις την σοβαρότητά της, ανακαλύπτεις την πραγματική της υπόσταση.

Απάντα σε απλές ερωτήσεις
━━━

Μην κουράζεις το μυαλό σου με βαθυστόχαστες, φιλοσοφικές έννοιες. Αυτές οφελούν σε στιγμές χαράς, γαλήνης, ψυχικής και πνευματικής ενάργειας, όχι σε στιγμές άγχους και πανικού. Μην αναρωτιέσαι αν πρέπει να φοβάσαι τον θάνατο, αν είσαι αρκετός, αν έχεις κάποιο πρόβλημα. Αναρωτήσου γιατί σου αρέσει τόσο πολύ το παστίτσιο και τι μπορείς να κάνεις για να το κάνεις ακόμα καλύτερο. Γράψε τι σου αρέσει στο άρωμά του, στην υφή του, στον συνδυασμό των γεύσεων του. Θυμήσου που έφαγες το καλύτερο παστίτσιο στη ζωή σου. Τι υλικά χρησιμοποιούσε αυτός που το έφτιαξε. Γράψε «πόσο τυχερός είμαι που ζω και έχω τη δυνατότητα να φάω αυτό το θείο παστίτσιο» (δεν θα τα δει κανείς, αφέσου). Κάνε το για κάθε τι μικρό σου δίνει στιγμιαία χαρά. Διόγκωσε αυτή τη χαρά. Τέντωσέ την και καν' την να διαρκεί περισσότερο (τόσο όσο γράφεις). Με τον καιρό θα συνειδητοποιήσεις ότι το μόνο που αρκεί τελικά για να σου φτιάξει τη μέρα είναι μια μερίδα από το αγαπημένο σου φαγητό, και τίποτα δεν αξίζει τόσο ώστε να στη χαλάσει.

Απεκδύσου την προκατάληψη
━━━

Η γραφή δεν είναι μόνο τέχνη (λογοτεχνία, ποίηση, δημιουργική γραφή κ.ά.). Η γραφή είναι η αποτύπωση της σκέψης. Συχνά βοηθάει να αφαιρέσεις από την σκέψη σου τους χρυσοποίκιλτους μανδύες με τους οποίους την έχεις στολίσει (ή κρύψει, ή παραμορφώσει, ή πλανέψει, ή κατακρεουργήσει). Αν έχεις πλούσιο λεξιλόγιο γράψε σαν πεντάχρονος, αν απολαμβάνεις την ανάγνωση ή συγγραφή λογοτεχνίας γράψε σαν «αγράμματος», αν σκέφτεσαι ποιητικά γράψε χωρίς σύνταξη και σε greeklish. Προσπάθησε να αφαιρέσεις από την σκέψη σου τις λογοτεχνικές τεχνικές που είναι στολίδια της λογοτεχνίας (η οποία είναι ένα μέρος μόνο του γραπτού λόγου), και αποτύπωσε πεζά, άχρωμα, ξεκάθαρα αυτό ακριβώς που νιώθεις. Οτιδήποτε γράφεται δεν απαιτεί καλαισθησία και μέτρο. Βρίσε, κάνε ορθογραφικά λάθη, γράψε άτσαλα, άσε τα ανεπαίσθητα λαθάκια της σκέψης σου να αποτυπωθούν χειροπιαστά μπροστά στα μάτια σου. Η τέχνη του λόγου εξ ορισμού δεν περιέχει λάθη (εφόσον μιλάμε για τέχνη). Η σκέψη σου όμως ναι. Αντιμετώπισέ την. Δες στο χαρτί αυτό που πραγματικά σκέφτεσαι, και όχι κάτι επιτηδευμένο, όμορφο και «τέλειο». Γράψε ατελώς, γιατί είσαι ατελής.

Μην είσαι υποκριτής (όλη την ώρα)
━━━

Έχεις πανέμορφο και αψεγάδιαστο γραφικό χαρακτήρα; Στοίχημα ότι δεν έχεις. Ο γραφικός χαρακτήρας είναι, κυριολεκτικά, η αποκάλυψη του χαρακτήρα μέσω της γραφής. Αν αφεθείς και προσπαθήσεις να γράψεις πιο πρόχειρα, πιο παιχνιδιάρικα, αν αφήσεις τα αισθήματά σου να καθοδηγήσουν το χέρι σου τα γράμματά σου θα πάρουν άλλη πνοή. Θα κάνεις έντονες γωνίες όταν είσαι τσαντισμένος, μεγάλες στρογγυλές κλειστές καμπύλες όταν νιώθεις μόνος, ανεπαίσθητες γραμμές όταν δεν σε νοιάζει τίποτα, και κάθε τι που νιώθεις θα μπορεί να φανεί μέσω των γραμμάτων σου. Μην προσπαθείς να έχεις πάντοτε έναν άψογο γραφικό χαρακτήρα, τον ίδιο σε κάθε περίσταση. Είναι το ίδιο υποκριτικό με το να προσπαθείς να είσαι τέλειος σε κάθε περίσταση. Τουλάχιστον στις προσωπικές σου σημειώσεις, γράψε σαν να είσαι εσύ και όχι η εικόνα που αρέσκεσαι να δείχνεις στους άλλους. 

Σκεφτόμαστε πιο γρήγορα απ' ότι γράφουμε. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην έχουμε τον χρόνο να επεξεργαστούμε όλα όσα σκεφτόμαστε, να οδηγούμαστε σε λογικές πλάνες, να σαμποτάρουμε τον εαυτό μας και να οδηγούμαστε σε μια καταστροφή που δεν θα υπήρχε, αν αφιερώναμε τον χρόνο που άρμοζε στις σκέψεις μας.

Όσες περισσότερες οι σκέψεις μας, τόσο περισσότερο χρόνο πρέπει να αφιερώνουμε στην ανάλυση και αποκρυπτογράφησή τους. Η σκέψεις μας δεν έχουν μία όψη (αυτή με την οποία εμφανίζονται πρώτη φορά στο συνειδητό), έχουν πολλές. Για να καταλάβουμε τι εννούσαμε με την κάθε σκέψη μας, οφείλουμε να τις επεξεργαστούμε σαν ένα οποιοδήποτε κείμενο προς ανάλυση (όπως ακριβώς στο σχολείο). Πρέπει επομένως να καταγράφουμε την σκέψη που μας προβληματίζει ανά πάσα στιγμή της ημέρας και να την παρατηρούμε όπως ο επιστήμονας το πείραμα, να υποθέτουμε, να αναλύουμε πιθανά σενάρια, και να εξάγουμε αποτελέσματα. Αποστασιοποιημένα, χωρίς πάθος.

Εφόσον η σκέψη εξαρτάται και επηρεάζεται από χιλιάδες πράγματα (άγχος, ερεθίσματα, συναισθήματα, αναμνήσεις, ουσίες, ύπνος και τόσα άλλα), τότε σημαίνει ότι δεν είμαστε οι σκέψεις μας, όπως τόσο έντονα έχει προταθεί. Είμαστε αυτό που κάνουμε για αυτές, είμαστε ο τρόπος που τις αντιμετωπίζουμε. 

Μέρος II (σε επεξεργασία)

Philomαtheia 25 Απριλίου 2022