5 εχθροί της ευτυχίας & ο κοινός παρονομαστής

Έν απ’ τα μεγαλύτερα φιλοσοφικά ερωτήματα,
ο πλέον δυσεπίλυτος προβληματισμός, το μοναδικό ζητούμενο της ανθρωπότητας εδώ και χιλιετίες: πώς να γίνω ευτυχισμένος;

(χρόνος ανάγνωσης: 4 λεπτά)

«Τί είναι η ευτυχία; Πώς μπορώ να φτάσω εκεί; Γιατί δεν έχω φτάσει ακόμα, ενώ προσπαθώ τόσο πολύ;»

Σίγουρα υπάρχουν πάμπολλα πράγματα που μπορούμε ή πρέπει να κάνουμε για να νιώσουμε ευτυχισμένοι. Υπάρχουν όμως και πράγματα που πρέπει οπωσδήποτε να αποφεύγουμε, προκειμένου να είμαστε έστω ένα βήμα πιο κοντά, μερικά εκ των οποίων αναφέρονται συνοπτικά παρακάτω: 

1. Άγνοια

Μπορεί συχνά να λέμε “ήταν καλύτερα όσο δεν ήξερα” ή καλύτερα να μην μάθαινα ποτέ, όμως στην πραγματικότητα η γνώση είναι το μόνο μας μέσο για μια ποιοτική ζωή χωρίς απρόσμενα και δυσάρεστα γεγονότα. Γνώση για την υγεία και διατήρησή της, γνώση για τη διατροφή άρα απόκτηση υγείας, γνώση της ιστορίας άρα σύγχρονη κοινωνικοπολιτική τοποθέτηση, γνώση για την οικολογία άρα προστασία του περιβάλλοντος, γνώση του Συντάγματος, των συνθηκών και των πολιτικών πεπραγμένων συλλήβδην, άρα υπεράσπιση των δικαιωμάτων, γνώση για κάθε πτυχή της καθημερινότητας γενικότερα. Η φιλομάθεια, η αστείρευτη δίψα για γνώση κάθε είδους, είναι μια ασφαλής δίοδος για την βελτίωση της ζωής μας, τα οφέλη δε, μεταξύ άλλων, η ψυχική πληρότητα και η πνευματική ενάργεια.


2. Μοιρολατρεία

“Ήτανε να γίνει κι έγινε”, “είχε έρθει η ώρα του”, “ήταν γραφτό”, “ήταν θέλημα Θεού” είναι κάποιες από τις εκφράσεις που απαγορεύεται να χρησιμοποιούμε αν ψάχνουμε την ευτυχία και δεν μπορούμε να τη βρούμε. Ούτε ο ουρανός ούτε ο Θεός βρέχει ευτυχία ή δυστυχία. Άμα πράττεις τα μέγιστα, μπορείς να αναμένεις τα ανάλογα αποτελέσματα μέχρι να πετύχεις αυτό που θες. Αν εναποθέτεις την ελπίδα σου στη μοίρα, το σύμπαν, το Θεό ή όπου αλλού πιστεύεις όχι απλά δεν θα νιώσεις ευτυχισμένος, αλλά ούτε στο ελάχιστο ικανοποιημένος. Γιατί; Γιατί δεν κούνησες ούτε το δάχτυλό σου. Τα δύο δώρα του ανθρώπου, η ειδοποιός διαφορά του από το υπόλοιπο ζωικό βασίλειο, είναι η ελεύθερη βούληση και η λογική. Τα έχουμε για να τα αξιοποιούμε. Ειδάλλως, θα είχαμε τρίχωμα ή αγκάθια, και θα ελπίζαμε να μην μας καταβροχθίσει κάποιο αρπακτικό.

3. Αναβλητικότητα

Εργασίες, έγγραφα, υπογραφές, ή απλώς ο μπόγος με τα άπλυτα που μετακινείς από την καρέκλα στο κρεβάτι και τούμπαλιν, είναι μικρά αλλά μείζονος σημασίας πράγματα που σου στερούν ακόμα και το ενδεχόμενο ευτυχίας. Κάθε άνθρωπος υποσυνείδητα ευχαριστείται με την τάξη του χώρου και του χρόνου, τη σωστή διαχείρησή τους και αξιοποίησή τους στο έπακρον. Ακόμα και αν δεν είσαι “τέτοιου τύπου”, καλύτερα να βάλεις τα δυνατά σου να γίνεις. Δεν μπορείς να ευχαριστηθείς και ανακουφιστείς από καμία επίτευξη κανενός στόχου, όταν ξέρεις ότι υπάρχουν κι άλλα πράγματα που έχεις παραμελήσει. Το εδώ και το τώρα είναι η ζωή, όχι το αύριο και το “θα δούμε”. Άλλωστε ό,τι γίνεται τώρα γίνεται καλύτερα από ό,τι γίνεται μετά, βεβιασμένα, αγχωτικά, υπό τη σκέπη της καθαρής υποχρέωσης.

4. Εγωισμός

Δεν είσαι εγωιστής όταν τα θες όλα δικά σου, τότε είσαι πλεονέκτης. Δεν είσαι εγωιστής όταν μιλάς μόνο για τον εαυτό σου και τα κατορθώματά σου, τότε είσαι κομπορρήμων. Δεν είσαι εγωιστής όταν νομίζεις οτι μπορείς να τα κάνεις όλα όπως θες, τότε είσαι αλαζόνας. Είσαι εγωιστής όταν πιστεύεις πως όλα γίνονται για σένα. Όταν νομίζεις ότι έχεις δικαίωμα να έχεις άποψη για πράγματα που ούτε για σένα έγιναν, ούτε τα ενδιαφέρεις καθόλου. Ελάχιστοι ενδιαφέρονται πραγματικά για σένα. Μην φέρεσαι σαν να είσαι το κέντρο του σύμπαντος (δεν είσαι).


5. Ολοκληρωτισμός

...ως χαρακτηριστικό της προϋποθετικότητας. Το να τα βάζεις όλα στο ίδιο σακούλι”, το να μην βλέπεις την αλήθεια πίσω από κάποιον ή κάτι αλλά αυτό που εσύ υποθέτεις ότι είναι αλήθεια, το να προκαταλαμβάνεσαι εκ των προτέρων για το αποτέλεσμα και να μην αφήνεις το καθετί να σου αποκαλύψει την ουσία του, είναι μια από τις πιο δεσμευτικές ανθρώπινες πρακτικές. Δεν θα δεις τίποτα, δεν θα μάθεις τίποτα, δεν θα νιώσεις τίποτα. Δεν θα γνωρίσεις κανέναν, και τίποτα απ' όσα κάνεις, ζεις, βλέπεις ή αισθάνεσαι δεν θα έχουν την ρεαλιστική τους μορφή. Θα χάσεις τόσες ευκαιρίες να απολαύσεις τόσα πολλά πράγματα, απλά και μόνο γιατί τα απέρριψες ή αποφάσισες μόνος σου την έκβασή τους, ερήμην τους. Αν μη τι άλλο, οφείλεις να επιτρέπεις στα πάντα να είναι αυτό που είναι. Οφείλεις να παραμερίσεις τις σχεδόν ψυχωτικές υποθέσεις σου, και να αγαλλιάσεις απολαμβάνοντας την λυτρωτική καθαρότητα της αλήθειας. 


Ο κοινός παρονομαστής

Υπάρχει κάτι που φαίνεται να ενυπάρχει σε κάθε ένα από τα ανωτέρω αναφερθέντα χαρακτηριστικά, και αυτό δεν είναι άλλο από την πλάνη. Δεν ξέρεις πού πατάς και πού βρίσκεσαι, ποιός είσαι και γιατί υπάρχεις, τί είναι σωστό και τί λάθος, τί υπάρχει και τί όχι, για τί αξίζει ή δεν αξίζει να ζει κανείς. Τίποτα απ' όσα κάνεις δεν είναι πραγματικό. Σίγουρα δεν θα ήθελες να σου δέσουν τα μάτια και να σε αφήσουν μόνο, σε ένα πολυσύχναστο περιβάλλον. Γιατί κλείνεις μόνος σου τα μάτια στη ζωή σου, στο μόνο μέρος του χωροχρόνου που έχει πραγματική αξία; Γιατί δέχεσαι να ζείς αψηφώντας τ’ αληθινά; Μήπως για αυτό δεν έχεις βρεί την ευτυχία, γιατί έμεινες καιρό με τα μάτια κλειστά;


Philomαtheia 02 Οκτωβρίου 2020

0 comments

weekly inspo