(χρόνος ανάγνωσης: 8 λεπτά)
Η συνειδητοποίηση της
μοναδικότητάς μας έχει δύο ειδών αντίκτυπα στις ψυχές και τα μυαλά των ανθρώπων: ευεξία και δέος απ’ τη μια, φόβο και άγχος απ’ την
άλλη. Εμείς σήμερα θα ασχοληθούμε με τη δεύτερη περίπτωση, μιας και φαίνεται να
απασχολεί όλο και περισσότερους από μας, και εφόσον η πρώτη είναι (ή θα έπρεπε
να είναι) το ζητούμενο. Προφανώς, για να φτάσουμε σε σημείο να αγωνιούμε για
την θέση και την ύπαρξη του εαυτού μας σε σχέση με τους γύρω μας (την θέση μας
στο σύμπαν, αν θέλουμε να το πάμε πιο μακριά), πρέπει πρώτα να
συνειδητοποιήσουμε εις βάθος αυτή τη μοναδικότητα, και πότε το επιτυγχάνουμε
αυτό; Όταν μείνουμε μόνοι.
Όλοι λίγο πολύ έχουμε μνήμες
από τους μικρούς δεκάχρονους εαυτούς μας, που αδημονούσαν για την -για λάθος
λόγους- θεοποιημένη ενηλικίωση· «Όταν μεγαλώσω θα φύγω από εδώ, θα έχω δικό μου
σπίτι, θα κάνω ό,τι θέλω ό,τι ώρα θέλω, θα τρώω ό,τι θέλω και θα κοιμάμαι όποτε
θέλω. Όταν μεγαλώσω…». Όταν μεγαλώσεις… Και τώρα που μεγάλωσες; Μένεις σε ένα
σπίτι είτε μόνος, είτε με κάποιον άλλο, είτε με πολλούς κατά καιρούς
διερχόμενους, όπως ζει ο καθένας τέλος πάντων. Γιατί δεν είσαι ευτυχισμένος;
Μεταξύ άλλων, (πολλών άλλων),
γιατί δεν έμεινες μόνος τόσο όσο είναι αρκετό για να μάθεις να αγαπάς τη
μοναξιά σου. Η πρώτη επαφή όλων με τη μοναξιά είναι στην καλύτερη αδιάφορη, στη
χειρότερη πολύ δυσάρεστη. Σαν ένα ένστικτο επιβίωσης, όσο και αν ξέρεις ότι είσαι
ασφαλής, αφήνεις ανοιχτό ένα φως την πρώτη φορά που θα κοιμηθείς μόνος σου στο ίδιο
σου το σπίτι. Και αυτός ο πρωταρχικός φόβος δεν είναι κακός, είναι απόλυτα
συνυφασμένος με την ανθρώπινη ιδιότητα. Το λάθος μας είναι ότι συνδυάζουμε
δυσάρεστα συναισθήματα ψηγμάτων μοναξιάς με ολόκληρο το φάσμα της. Κρύβουμε τα
μάτια μας με τόση απολυτότητα σαν να πρόκειται να έρθει το τέλος του κόσμου αν
μείνουμε μόνοι. Πασχίζουμε να βγούμε, να πιούμε, να μαζευτούμε για πίτσα και Netflix, να αράξουμε σε κανα παγκάκι,
κι αν δεν υπάρχει παγκάκι αράζουμε και σε σκαλιά πολυκατοικίας, δεν πειράζει,
αρκεί να καθυστερήσουμε να ανέβουμε στο σπίτι.
“Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις
μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου,
μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες.
Μην την εξευτελίζεις πηαίνοντάς την,
Μην την εξευτελίζεις πηαίνοντάς την,
γυρίζοντας συχνά κι εκθέτοντάς την
στων σχέσεων και των συναναστροφών
την καθημερινήν ανοησία,
ως που να γίνει σα μια ξένη φορτική.„
Κ.Π. Καβάφης, Ποιήματα, τόμ.1, Ίκαρος
Αυτό μας οδηγεί αυταπάγγελτα
στο επίπεδο νούμερο τρία: επανακαθορισμός του προβλήματος, αποδοχή της αποτυχίας
όλων των προηγούμενων προσπαθειών, απόρριψη όλων των φαινομενικά άκακων αλλά
πραγματικά επικίνδυνων συνηθειών, χάραξη ενός νέου μονοπατιού· όχι με φίλους,
όχι με σχέσεις, όχι με καθημερινούς αντιπερισπασμούς και δικαιολογίες, αλλά
μόνος. Αυτό που πρόκειται να κάνεις για να αγαπήσεις την μοναξιά σου, θα το
κάνεις μόνος, δεν θα σε βοηθήσει κανείς. Ούτε μπορεί άλλωστε, δεν πρόκειται για
κάποια ένδειξη ναρκισσισμού από μέρους σου, ούτε «το παίζεις Θεός» και δεν
καταδέχεσαι την βοήθεια κανενός. Ο εαυτός σου είναι ένα μυστήριο που μόνο εσύ
μπορείς να λύσεις, κάτι που κανένας άλλος όσο κι αν σε αγαπά και σε νοιάζεται
δε θα μπορέσει να καταλάβει (κάτι που ισχύει και για σένα, οπότε να σκέφτεσαι και δεύτερη και τρίτη φορά πριν πεις ή κάνεις κάτι έχοντας δεδομένη την
αντίδραση του αποδέκτη).
Δεν πρόκειται να ακολουθήσει
κάποια μαγική λύση, ούτε καν στάση και άποψη απέναντι σε αυτό το τρίτο επίπεδο.
Δεν υπάρχει λόγος, δεν έχει νόημα, δεν θα βγάλει πουθενά. Και αυτό είναι από
μόνο του ένα διαφορετικό βήμα, το να μην δεχτείς καμία απάντηση και να μην
αναμασήσεις κάτι που σου έχουν προτείνει, περιμένοντας τα αποτελέσματα που
βαθιά μέσα σου ξέρεις ότι δεν θα στεφθούν με επιτυχία. Η μόνη απάντηση είναι ότι
δεν υπάρχει απάντηση. Με αυτό ως γνώμονα θα ξεκινήσεις από πολλά σκαλιά
παραπάνω τον αγώνα και την αναζήτησή σου. Είναι άλλωστε τόσο ανακουφιστικό και
μοναδικό, το να είσαι δικαιωματικά σε θέση να χαράξεις την δική σου πορεία, και
όχι να μιμηθείς το lifestyle
και
mindset τρίτων,
που δεν γνωρίζουν ούτε φυσικά θα καταλάβουν ποτέ το παραμικρό απ’όσα έχεις μέσα
σου, στο μυαλό και στην ψυχή σου. Σε αυτό το σημείο θα ήταν χρήσιμο να γίνει μια σημασιολογική και πραγματολογική διάκριση: αυτό που φοβάσαι είναι η μοναξιά, αλλά αυτό που πρέπει να επιδιώκεις είναι η μοναχικότητα· γιατί είναι άλλο το να μένεις μόνος κατ' ανάγκη και να σε σκοτώνει, και άλλο να μένεις μόνος κατ' επιλογήν και να σε γεμίζει.
Ένα είναι το σίγουρο: όταν
φτάσεις στο τέταρτο επίπεδο, αυτό της συμφιλίωσης και επιδίωξης της μοναχικότητας ως
μέσο αυτοβελτίωσης, έκφρασης, και ψυχαγωγείας, όταν έρθεις σε επαφή με τον
αληθινό εαυτό σου και όχι με αυτόν που διαφήμιζες σε όλους αλλά και σε σένα,
όταν καταλάβεις πόσο λυτρωτικό είναι να βρίσκεσαι σε ένα δωμάτιο μόνος σου και
να νιώθεις πληρότητα αντί για μανία, τότε έχεις πετύχει το δυσκολότερο
επίτευγμα στην ιστορία της φιλοσοφίας, ψυχολογίας, και γενικά της ανθρώπινης
ύπαρξης. Η ακεραιότητα και δύναμη ψυχής που χρειάζεσαι για να φτάσεις μέχρι εδώ
είναι η απόδειξη του ότι θα ζήσεις ευτυχισμένα για πάντα· το σημαντικότερο; Θα
ζήσεις συνειδητά.
❃❃❃
❃❃❃
Philomαtheia 29 Μαρτίου 2020
0 comments