Προϋπόθεση για ανάγνωση η εξής παραδοχή: ο καθηγητής δεν είναι ο μισητός απολίτιστος τύραννος, όπως τείνουν άλλοι, οι πραγματικοί υπαίτιοι, να χαρακτηρίζουν.
(χρόνος ανάγνωσης: 9 λεπτά)
Το να είσαι καθηγητής είναι δύσκολο. Όχι τόσο λόγω της σωματικής κούρασης (που εύκολα κάποιος χειρώνακτας θα μπορούσε να προβάλει ως αντεπιχείρημα) αλλά λόγω του λειτουργήματος και του κοινωνικού ρόλου που ο καθηγητής ενστερνίζεται. Οι καθηγητές, όταν αναλαμβάνουν αυτή την ευθύνη για τους σωστούς λόγους, αντιμετωπίζουν καθημερινά ψυχικά γρονθοκοπήματα, γυρίζουν στο σπίτι σχεδόν αναίσθητοι από απογοήτευση και αγανάκτηση. Και αυτό γιατί;
Γιατί η κοινωνία έχει μάθει να επιρρίπτει ευθύνες σε κάθε άλλο παρά στον υπεύθυνο. Οι καθηγητές αναγκάζονται να μεταχειριστούν παιδιά κακομαθημένα, μόνα, πληγωμένα, ανασφαλή, αναγκάζονται να αναλάβουν ρόλο γονέα (και πολλές φορές φίλου ή ψυχολόγου!) προκειμένου να σώσουν όσο πιο αποτελεσματικά μπορούν, όσες περισσότερες παιδικές ψυχές γίνεται.
Ακολουθεί η μαρτυρία της Jessica Gentry, πρώην νηπιαγωγού στο Stone Spring Elementary School της Virginia, όπως παρατίθεται από έμμεση πηγή:
«Είναι πιο εύκολο για τους ανθρώπους να πιστεύουν, ότι έφυγα από τη διδασκαλία λόγω του χαμηλού μισθού. Ήταν πιο εύκολο για τον πρώην διευθυντή μου να πιστεύει, ότι έφυγα επειδή βρήκα κάτι άλλο που με πάθιαζε περισσότερο. Πολλοί μου είπαν, να αφήσουν τον καθένα να πιστεύει ό,τι θέλει. Δεν είμαι, όμως, τέτοιος άνθρωπος.
Θέλετε να σας πω γιατί οι άνθρωποι που ξεχειλίζουν από πάθος για την διδασκαλία καταλήγουν να φεύγουν τρέχοντας από αυτό το επάγγελμα;
Η παλιά δικαιολογία «τα παιδιά έχουν αλλάξει» -όχι δεν έχουν αλλάξει τα παιδιά! Οι ΓΟΝΕΙΣ έχουν αλλάξει. Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ έχει αλλάξει. Τα παιδιά είναι απλά τα αθώα θύματα αυτού. Οι γονείς δουλεύουν ατελείωτες ώρες, απορροφώνται από τις συσκευές τους, αφήνουν τα παιδιά σε ασταθείς οικογενειακές καταστάσεις, έχουν τραγικές επιρροές από τα social media… και εμείς πετάμε την δικαιολογία, ότι τα ΠΑΙΔΙΑ έχουν αλλάξει; Τι περιμέναμε ότι θα κάνουν; Τα παιδιά συμπεριφέρονται με τον χειρότερο τρόπο, στο περιβάλλον στο οποίο νιώθουν μεγαλύτερη ασφάλεια. Τεστάρουν «τα νερά» στο περιβάλλον στο οποίο ξέρουν, ότι τα λάθη και η κακή συμπεριφορά τους θα αντιμετωπιστούν με καλοσύνη και ασφάλεια.
Όσο για τα παιδιά με καλή συμπεριφορά, αυτά ξεσπούν στα σπίτια τους, γιατί νιώθουν εκεί πιο ασφαλή. Τα παιδιά που πετούν κάτω τα θρανία στο σχολείο; Δεν νιώθουν ότι είναι ασφαλή να το κάνουν αυτό στο σπίτι τους. Οι τάξεις μας είναι το πρώτο μέρος στο οποίο έχουν ακούσει τη λέξη «όχι», στο οποίο τους έχουν τεθεί όρια, στο οποίο τους έχει δοθεί αγάπη μέσω του σεβασμού. Κατά τ’άλλα, «τα παιδιά έχουν αλλάξει».
Και ενώ όλα αυτά συμβαίνουν, η δική μας αντίδραση είναι ότι «Χρειάζεται να είμαστε Σχολείο του 21ου αιώνα». 1 προς 1 μαθητής-τεχνολογία. Οκ! Οπότε ας ξεχάσουμε τα βασικά της δημιουργίας ανθρώπινων σχέσεων και της βιωματικής μάθησης. Τα παιδιά μας δυσκολεύονται τρομερά να «διαβάσουν» κοινωνικά μηνύματα και να σταθούν όπως πρέπει στον κοινωνικό περίγυρο. Ας τους πετάξουμε, λοιπόν, μια ακόμα συσκευή στα μούτρα, γιατί αυτό θα δείχνει ωραίο στη σελίδα του σχολείου μας. Κατά την διάρκεια ενός interview, ένας διευθυντής με ρώτησε «με την τεχνολογία πώς τα πας; Είναι σημαντικό αυτό για το σχολείο μας.» Εεε… τους διαβάζω παραμύθια που μιλούν για υπολογιστές… Πάντως με τα παιδιά τα πάω πολύ καλά!
Και αφού η τεχνολογική μας προσέγγιση δεν δείχνει να λειτουργεί, οι δάσκαλοι χρειάζονται περισσότερη εκπαίδευση. Οπότε, ας αφιερώσουμε μερικά απογεύματα σε σεμινάρια εντελώς άχρηστα ως προς την ποιότητα διδασκαλίας. Την περασμένη εβδομάδα, εμείς οι νηπιαγωγοί, χάσαμε ένα ολόκληρο πρωινό μαθήματος για να δώσουμε ένα τεστ μαθηματικών…
Αντί να καθιστούμε τους γονείς υπόλογους και να τους μάθουμε να λειτουργούν ως πραγματικοί γονείς, έχουμε υιοθετήσει μια λογική εξυπηρέτησης πελατείας. Μην τυχόν και τους στεναχωρήσουμε, μην και δεν είμαστε 24 ώρες το 24ωρο διαθέσιμοι. Ξέρετε πόσες φορές με έχουν στήσει γονείς στις συναντήσεις του σχολείου και μετά ζητούν να με δουν ό,τι ώρα βολεύει τον καθένα; Και με προσβάλουν αν τυχόν τους πω ότι δεν μπορώ. Το ξέρετε ότι υπάρχουν γονείς που μου έχουν πει ότι δεν μου επιτρέπεται να λέω στο παιδί τους «όχι»;
Η πνευματική και σωματική μου υγεία ήταν σε κίνδυνο ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ. Γνωρίζοντας, ότι το παιδί σας χρειάζεται και του αξίζoυν περισσότερα από όσα παίρνει. Αφιερώνοντας άπειρο χρόνο σε συναντήσεις με τους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς και διευθυντές, ζητώντας τους περισσότερη στήριξη, μόνο και μόνο για να ακούμε την απάντηση «καλά, μη χάνετε και τον ύπνο σας γι’αυτά!» Όταν ΑΓΑΠΑΣ τα παιδιά σου και έχεις ΠΑΘΟΣ για την αποστολή σου, τα μηνύματα αυτά σε διαλύουν.
Τα βλέπεις να έρχονται στο σχολείο με βρώμικα ρούχα, γνωρίζοντας ότι στο σπίτι τους επικρατεί χάος και ότι χρειάζονται περισσότερα από όσα μπορείς να τους δώσεις σε μία τάξη 21 παιδιών με όλο και λιγότερη στήριξη, με παιδιά να μιλούν διαφορετικές γλώσσες, με κάποια να αντιμετωπίζουν αναπηρίες… σε διαλύει. Πνίγουμε τα συναισθήματά μας. Γινόμαστε αναίσθητοι για να αντέξουμε. Ή είμαστε γεμάτοι νεύρα σε τέτοιο βαθμό που οι οικογένειές μας υποφέρουν.
Γι’ αυτό, λοιπόν, παραιτήθηκα. Συνειδητοποίησα τελικά, ότι δεν μπορείς να τα σώσεις όλα. Δεν μπορείς ούτε 21 παιδιά να βοηθήσεις, αν δεν είσαι εσύ η ίδια υγιής. Αν η πνευματική και σωματική σου υγεία δεν σε στηρίζουν, δεν είσαι καλή ούτε για 21 παιδιά. Έφυγα, λοιπόν, και για όλα τα παραπάνω, και για το ότι ήμουν 46 ημέρες άρρωστη ανά έτος, για τις οποίες φυσικά δεν πληρωνόμουν… Δεν έφυγα για καλύτερο μισθό.
Αποφάσισα να αρχίσω με το 1 μου παιδί στο σπίτι και να δουλέψω για να βοηθήσω άλλες μαμάδες να μπορούν να βρίσκονται στο σπίτι για τα παιδιά τους, αλλά και να κάνω καλύτερη τη ζωή των 21 παιδιών στα σπίτια τους, όταν επιστρέφουν σε αυτά μετά το σχολείο. Μπορεί να έφυγα από την τάξη, αλλά βρήκα έναν άλλον τρόπο να υπερασπίζομαι αυτά τα παιδιά, με τρόπο που δεν με αφήνει άδεια και άχρηστη προς τους άλλους…»
Είναι προφανές ότι δεν είναι όλοι οι καθηγητές άγιοι. Υπάρχει ανάμεσά τους τόσο μεγάλη διαφορετικότητα, διαβάθμιση, ποικιλία στην διαστρωμάτωση και αξιακή κλιμάκωση, όπως υπάρχει σε κάθε άλλον επαγγελματικό ή μη τομέα της σύγχρονης κοινωνίας. Προφανώς δεν είναι όλοι οι καθηγητές άξιοι και αντάξιοι του λειτουργήματός τους στον ίδιο βαθμό, προφανώς και δυστυχώς υπάρχουν δάσκαλοι διεφθαρμένοι, προφανώς δεν έχουν όλοι συνειδητοποιήσει την τεράστια ευθύνη τους, ή πιθανόν να μην τους νοιάζει.
Ο σκοπός δεν είναι να ούτε η απαλλαγή από τις ευθύνες τους, αλλά ούτε η άδικη και περιττή απομυθοποίηση. Ο σκοπός είναι να γίνει κατανοητό πως ο δάσκαλος δεν είναι γονέας του μαθητή του. Και σίγουρα δεν έχει κανένα λόγο να χαϊδεύει τα αυτιά στον κανακάρη κανενός. Καμία «πριγκίπισσα» κανενός μπαμπά και κανένας «λεβέντης» καμίας μαμάς δεν έχει κανένα δικαίωμα σε ειδική μεταχείριση, ούτε αξίζει περισσότερο από τον γιο ή την κόρη του μπακάλη, του οικοδόμου, του άνεργου.
Μάθετε να είστε γονείς, για να μπορούμε να είμαστε καθηγητές με την ησυχία μας. Αγαπάμε τα παιδιά σας, αλλά δεν μπορούμε να τα αγαπάμε ως γονείς, ούτε να επωμιζόμαστε την ευθύνη της ανατροφής τους. Όπως αναφέρει μια πολύ συχνή ανάρτηση στα κοινωνικά δίκτυα:
«Θυμίζουμε στους γονείς πως τα παιδιά τους πρέπει να μαθαίνουν στο σπίτι τις Μαγικές Λέξεις:
Καλημέρα
Καλησπέρα
Παρακαλώ
Θα μπορούσα;
Συγνώμη
Ευχαριστώ
Στο σπίτι επίσης πρέπει να μαθαίνουν:
Να είναι τίμιοι
Να μην λένε ψέματα
Να είναι ευθείς
Να είναι συνεπείς
Να μην βρίζουν
Να είναι αλληλέγγυοι
Να σέβονται τους φίλους, τους ηλικιωμένους και τους δασκάλους
Πρέπει στο σπίτι πάντα να μαθαίνουν:
Να είναι καθαροί
Να μην μιλάνε με γεμάτο το στόμα
Να μην πετάνε σκουπίδια
Στο σπίτι επίσης πρέπει να μαθαίνουν:
Να έχουν οργάνωση
Να φροντίζουν τα πράγματά τους
Να μην πειράζουν τα πράγματα των άλλων
Εμείς εδώ στο σχολείο τους μαθαίνουμε:
Μαθηματικά, φυσική, χημεία, γεωγραφία, ιστορία, γλώσσες, και ενισχύουμε αυτά που έχουν μάθει στο σπίτι σας!!»
Σταματήστε να απαιτείτε από τους δασκάλους να προσαρμοστούν στις παιδαγωγικές αντιλήψεις σας και εμπιστευθείτε τον θεσμό που έχετε επιλέξει για την μόρφωση των παιδιών σας. Εφόσον η πλειοψηφία των γονέων εν Ελλάδι επιλέγει και επικροτεί την ύπαρξη δημόσιας παιδείας, γιατί η ίδια αυτή πλειοψηφία τείνει να την ευτελίσει, να την επικρίνει, να τη διαλύσει συθέλεμα, στοχοποιώντας τον πιο αδύναμο κρίκο αυτής της αλυσίδας, τον καθηγητή, ο οποίος είναι ο πρώτος που πλήττεται από τις ατασθαλίες του εκπαιδευτικού συστήματος και είναι παραταύτα αδύνατο να αλλάξει το παραμικρό; Καμία επανάσταση δεν πέτυχε στοχεύοντας τον αδύναμο.
Το σχολείο δεν είναι το μέρος που στέλνετε τα παιδιά σας για να έχετε χρόνο να κάνετε τις δουλειές σας. Το σχολείο φροντίζει τους εγκεφάλους των πιο έξυπνων, ικανών, αποδοτικών, αποτελεσματικών, άφθαρτων και αξιόπιστων ανθρώπων του πλανήτη, των νέων ανθρώπων! Φροντίστε τους ανθρώπους που φέρατε στον κόσμο, και αφήστε εμάς να αναλάβουμε το πνεύμα και την καθοδήγηση στους ατέρμονους λαβυρίνθους την γνώσης και της αγάπης για αναζήτηση.
Υπερ αδυνάτων καθηγητών... Να ξέρετε ότι δεν κάνετε λάθος! Συνεχίστε με πάθος να κάνετε αυτό που αγαπάτε, ώστε οι νέοι άνθρωποι να καταφέρουν όλα όσα στα οποία η σύγχρονη γενιά γονέων απέτυχε παταγωδώς.
❃❃❃
Προτεινόμενα άρθρα:
Οδηγός επιβίωσης για εφήβους
Ευθύνη και φταίξιμο: μια εκδοχή της αδικίας
Καθηγητές, γονείς, ξυπνήστε! | O ρόλος του δασκάλου στον ψυχισμό των παιδιών
5 εχθροί της ευτυχίας & ο κοινός παρονομαστής
❃❃❃
Philomαtheia 27 Φεβρουαρίου 2022